Unit -4: Market Equilibrium:
Equilibrium, Excess Demand, Excess supply; Market equilibrium with Fixed numbers of Firms; Market equilibrium with Free Entry and Exit, Simple Application of Demand and supply Price ceiling and price Floor.
এটা পৰিপূৰ্ণ প্ৰতিযোগিতামূলক বজাৰত বজাৰ সমতা কি সূচিত কৰে?
ক) অতিরিক্ত যোগানৰ সৈতে অতিরিক্ত চাহিদা
খ) দাম সদায় বৃদ্ধি হয়
গ) বজাৰ চাহিদা সমান বজাৰ যোগান
ঘ) গ্ৰাহক আৰু প্ৰতিষ্ঠানবোৰ স্বাধীনভাৱে কাৰ্য্য কৰে
উত্তৰ: গ) বজাৰ চাহিদা সমান বজাৰ যোগানযেতিয়া বজাৰৰ দাম সমতা দামৰ ওপৰে থাকে তেতিয়া কি হয়?
ক) অতিরিক্ত চাহিদা সৃষ্টি হয়
খ) অতিরিক্ত যোগান সৃষ্টি হয়
গ) দাম স্থিতিশীল থাকে
ঘ) যোগান বা চাহিদাত কিবা প্ৰভাৱ পৰে না
উত্তৰ: খ) অতিরিক্ত যোগান সৃষ্টি হয়একটা মূল্য Ceiling ৰ উদাহৰণ কি?
ক) ন্যূনতম মজুৰি আইন
খ) গমৰ বাবে চৰকাৰে নিৰ্ধাৰিত সৰ্বাধিক দাম
গ) বিলাসী সামগ্ৰীৰ ওপৰতো কৰ
ঘ) আমদানিত শুল্ক
উত্তৰ: খ) গমৰ বাবে চৰকাৰে নিৰ্ধাৰিত সৰ্বাধিক দামমুক্ত বজাৰত সমতা দাম কেনেকৈ নিৰ্ধাৰিত হয়?
ক) উৎপাদনৰ সীমান্ত খৰচৰ দ্বাৰা
খ) ভোক্তাৰ সৰ্বাধিক মূল্যৰ ইচ্ছাৰ দ্বাৰা
গ) প্ৰতিষ্ঠানৰ ন্যূনতম গড় খৰচৰ দ্বাৰা
ঘ) চৰকাৰী হস্তক্ষেপৰ দ্বাৰা
উত্তৰ: গ) প্ৰতিষ্ঠানৰ ন্যূনতম গড় খৰচৰ দ্বাৰাশ্ৰম বজাৰত নিম্নগামী চাহিদা বক্রৰেখা কি সূচিত কৰে?
ক) অধিক মজুৰিত অধিক শ্ৰমৰ চাহিদা
খ) অধিক মজুৰিত কম শ্ৰমৰ চাহিদা
গ) শ্ৰমৰ চাহিদা মজুৰিৰ পৰা স্বাধীন
ঘ) প্ৰতিষ্ঠানবোৰ লাভৰ অধিকাৰৰ পৰা মুক্ত নহয়
উত্তৰ: খ) অধিক মজুৰিত কম শ্ৰমৰ চাহিদাযেতিয়া চাহিদা বক্রৰেখা সোঁফালে সৰিছে আৰু যোগান সলাই নাথাকে, তেতিয়া কি হয়?
ক) সমতা পৰিমাণ হ্ৰাস হয় আৰু দাম বৃদ্ধি হয়
খ) সমতা দাম আৰু পৰিমাণ দুয়ো বৃদ্ধি হয়
গ) সমতা দাম হ্ৰাস হয় আৰু পৰিমাণ বৃদ্ধি হয়
ঘ) দাম আৰু পৰিমাণ দুয়ো স্থিতিশীল থাকে
উত্তৰ: খ) সমতা দাম আৰু পৰিমাণ দুয়ো বৃদ্ধি হয়যেতিয়া যোগান বক্রৰেখা সোঁফালে সৰিছে, তেতিয়া কি হয়?
ক) সমতা দাম আৰু পৰিমাণ দুয়ো বৃদ্ধি হয়
খ) সমতা দাম হ্ৰাস হয় আৰু পৰিমাণ বৃদ্ধি হয়
গ) সমতা দাম বৃদ্ধি হয় আৰু পৰিমাণ হ্ৰাস হয়
ঘ) দাম বা পৰিমাণত কিবা পৰিৱৰ্তন নহয়
উত্তৰ: গ) সমতা দাম বৃদ্ধি হয় আৰু পৰিমাণ হ্ৰাস হয়মুক্ত প্রবেশ আৰু প্ৰস্থান বজাৰত প্ৰতিষ্ঠানবোৰ কেনেকৈ লাভ কৰে?
ক) সমতাৰ সময় অতিরিক্ত লাভ কৰে
খ) ক্ষতি লাভ কৰে
গ) সাধাৰণ লাভ লাভ কৰে
ঘ) নিৰ্দিষ্ট সমতা থাকে না
উত্তৰ: গ) সাধাৰণ লাভ লাভ কৰেযেতিয়া চৰকাৰে দামৰ মাত্ৰা নিৰ্ধাৰণ কৰে তেতিয়া কি হয়?
ক) যোগান বৃদ্ধি হয় আৰু চাহিদা বৃদ্ধি হয়
খ) অতিরিক্ত চাহিদা আৰু বজাৰত অভাব সৃষ্টি হয়
গ) দাম স্থিতিশীল থাকে
ঘ) অতিরিক্ত যোগান সৃষ্টি হয়
উত্তৰ: খ) অতিরিক্ত চাহিদা আৰু বজাৰত অভাব সৃষ্টি হয়মূল্য নিয়ন্ত্ৰণৰ ফলত ক’লা বজাৰ কেনেকৈ সৃষ্টি হয়?
ক) দামৰ ওপৰ চাপৰ পৰিসীমা আরোপ কৰা হলে
খ) সমতা দামৰ তলত দাম নির্ধাৰণ কৰা হলে
গ) চৰকাৰী হস্তক্ষেপ নাথাকিলে
ঘ) ভোক্তাৰ আয় বৃদ্ধি পাইছে
উত্তৰ: খ) সমতা দামৰ তলত দাম নির্ধাৰণ কৰা হলে
সেট 2 (11–20)
'অতিরিক্ত চাহিদা' বুজোৱা কি?
ক) বজাৰ চাহিদা বজাৰ যোগানক অতিক্ৰম কৰে
খ) বজাৰ যোগান বজাৰ চাহিদাক অতিক্ৰম কৰে
গ) চাহিদা আৰু যোগান সমান থাকে
ঘ) বজাৰত কোনো উৎপাদন নাই
উত্তৰ: ক) বজাৰ চাহিদা বজাৰ যোগানক অতিক্ৰম কৰেএকটি প্ৰতিযোগিতামূলক বজাৰত 'অদৃশ্য হাত'ৰ ভূমিকা কি?
ক) সকলো পৰিস্থিতিত দাম কমোৱা
খ) সমতা লাভৰ বাবে দাম সামঞ্জস্য কৰা
গ) প্ৰতিষ্ঠানৰ লাভ নিয়ন্ত্ৰণ কৰা
ঘ) চৰকাৰী নীতিসমূহ বাস্তবায়ন কৰা
উত্তৰ: খ) সমতা লাভৰ বাবে দাম সামঞ্জস্য কৰাএটা নিখুঁত প্ৰতিযোগিতামূলক শ্ৰমবজাৰত মজুৰি কি ভাবে নিৰ্ধাৰিত হয়?
ক) শ্ৰম চাহিদা আৰু যোগান বক্রৰেখাৰ ছেদ বিন্দুত
খ) চৰকাৰে নিৰ্ধাৰিত ন্যূনতম মজুৰীৰ দ্বাৰা
গ) শ্ৰমৰ সীমান্ত উৎপাদন ব্যৱস্থা অনুযায়ী
ঘ) শ্ৰমিক আৰু কোম্পানীসকলৰ মাজত আলোচনা দ্বাৰা
উত্তৰ: ক) শ্ৰম চাহিদা আৰু যোগান বক্রৰেখাৰ ছেদ বিন্দুতযেতিয়া প্ৰতিযোগিতামূলক বজাৰত প্ৰতিষ্ঠানৰ সংখ্যা বৃদ্ধি পায়, তেতিয়া কি ঘটে?
ক) যোগান হ্ৰাস পায় আৰু দাম বৃদ্ধি হয়
খ) যোগান বৃদ্ধি হয় আৰু দাম হ্ৰাস হয়
গ) চাহিদা বৃদ্ধি হয় আৰু দাম বৃদ্ধি হয়
ঘ) চাহিদা অপরিবর্তিত থাকে আৰু দাম বৃদ্ধি হয়
উত্তৰ: খ) যোগান বৃদ্ধি হয় আৰু দাম হ্ৰাস হয়মুক্ত প্রবেশ আৰু প্ৰস্থান বজাৰত কি প্ৰভাৱ পৰে?
ক) প্ৰতিষ্ঠানবোৰ সদায় অতিরিক্ত লাভ কৰে
খ) দামৰ পৰা গড় খৰচৰ ওপৰে আৰু তলৰ পৰিসৰ সৃষ্টি হয়
গ) প্ৰতিষ্ঠানবোৰ স্বাভাবিক লাভ কৰে
ঘ) বজাৰ চাহিদা সদায় যোগানক অতিক্ৰম কৰে
উত্তৰ: গ) প্ৰতিষ্ঠানবোৰ স্বাভাবিক লাভ কৰেচাহিদা বক্রৰেখাৰ সোঁফালে সৰাৰ ফল কি?
ক) ভোক্তাৰ আয়ৰ বৃদ্ধি এক স্বাভাবিক সামগ্ৰীৰ বাবে
খ) পৰিপূৰক সামগ্ৰীৰ দাম বৃদ্ধি
গ) ইনপুট মূল্য বৃদ্ধি
ঘ) উৎপাদনে প্রযুক্তিগত উন্নতি
উত্তৰ: খ) পৰিপূৰক সামগ্ৰীৰ দাম বৃদ্ধিব্যাকৱাৰ্ড-বেন্ডিং শ্ৰম যোগান বক্রৰেখাৰ কাৰণ কি?
ক) অধিক মজুৰিত শ্ৰমৰ যোগান বৃদ্ধি
খ) অধিক মজুৰিত আয়ৰ প্ৰভাৱ উপস্থাপন প্ৰভাৱক অতিক্ৰম কৰে
গ) অধিক মজুৰিত উপস্থাপন প্ৰভাৱ আয়ৰ প্ৰভাৱক অতিক্ৰম কৰে
ঘ) কম মজুৰিত শ্ৰমিক শ্ৰমিকৰ পৰা বেছি সময় বিশ্ৰাম চাৰা পছন্দ কৰে
উত্তৰ: খ) অধিক মজুৰিত আয়ৰ প্ৰভাৱ উপস্থাপন প্ৰভাৱক অতিক্ৰম কৰেযেতিয়া চাহিদা আৰু যোগান উভয়ই সোঁফালে সৰে, তখন কি ঘটে?
ক) সমতা দাম সদায় বৃদ্ধি হয়
খ) সমতা পৰিমাণ বৃদ্ধি হয়, আৰু দাম সলনি হ’ব পাৰে
গ) সমতা দাম কমে আৰু পৰিমাণ বৃদ্ধি হয়
ঘ) সমতা দাম কমে আৰু পৰিমাণ হ্ৰাস হয়
উত্তৰ: খ) সমতা পৰিমাণ বৃদ্ধি হয়, আৰু দাম সলনি হ’ব পাৰেসরকাৰী নিৰ্ধাৰিত দামৰ ফ্লোৰৰ প্ৰভাৱ কি?
ক) বজাৰত অভাব সৃষ্টি কৰে
খ) বজাৰত অতিরিক্ত যোগান সৃষ্টি কৰে
গ) সমতা দাম সদায় কমে
ঘ) বজাৰৰ অমিল দূৰ কৰে
উত্তৰ: খ) বজাৰত অতিরিক্ত যোগান সৃষ্টি কৰে
কেতিয়া সমতা পৰিমাণ নিৰ্ধাৰিত হয়?
ক) চাহিদা যোগানক অতিক্ৰম কৰে
খ) যোগান চাহিদাক অতিক্ৰম কৰে
গ) চাহিদা আৰু যোগান সমান থাকে
ঘ) পৰিমাণ যোগানৰ স্থিতিস্থাপকতাৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে
উত্তৰ: গ) চাহিদা আৰু যোগান সমান থাকেযা সমতা দাম বৃদ্ধি ঘটায় তা কোনটো?
ক) চাহিদা বক্রৰেখাৰ সোঁফালে স্থানান্তৰ
খ) যোগান বক্রৰেখাৰ সোঁফালে স্থানান্তৰ
গ) চাহিদা বক্রৰেখাৰ বামফালে স্থানান্তৰ
ঘ) চাহিদা আৰু যোগান উভয় বক্রৰেখাৰ সমান স্থানান্তৰ
উত্তৰ: ক) চাহিদা বক্রৰেখাৰ সোঁফালে স্থানান্তৰযেতিয়া সমতা দামৰ তলত এক দাম সিলিং আরোপ কৰা হয়, তখন কি ঘটে?
ক) যোগান আৰু চাহিদাত কিবা প্ৰভাৱ পৰে না
খ) অতিরিক্ত চাহিদা সৃষ্টি হয়
গ) অতিরিক্ত যোগান সৃষ্টি হয়
ঘ) ঘাটতি দূৰ হয়
উত্তৰ: খ) অতিরিক্ত চাহিদা সৃষ্টি হয়যেতিয়া মূল্য ফ্লোৰ সৰ্বাধিক সমতা দামৰ ওপৰে সজোৱা হয়, তখন কি ঘটে?
ক) দাম সৰু হয়
খ) মাত্ৰা পূৰ্ণ হয়
গ) অতিরিক্ত যোগান সৃষ্টি হয়
ঘ) সৰ্বোচ্চ চাহিদা সৃষ্টি হয়
উত্তৰ: গ) অতিরিক্ত যোগান সৃষ্টি হয়মুক্ত প্ৰবেশ আৰু প্ৰস্থান বজাৰত, প্ৰতিষ্ঠানবোৰে কেনেকৈ লাভ কৰে?
ক) অধিক লাভে লাভ কৰে
খ) ক্ষতিত পৰে
গ) সাধারণ লাভে লাভ কৰে
ঘ) নিজৰ লাভ কৰাৰ বাবে প্ৰতিষ্ঠানবোৰ বিশেষ বাছনি কৰে
উত্তৰ: গ) সাধারণ লাভে লাভ কৰেযেতিয়া চাহিদা বক্রৰেখা সোঁফালে স্থানান্তৰিত হয়, আৰু যোগান অপরিবর্তিত থাকে, তখন কি ঘটে?
ক) দাম হ্ৰাস পায়
খ) দাম বৃদ্ধি পায়
গ) পৰিমাণ বৃদ্ধি পায়
ঘ) পৰিমাণ হ্ৰাস পায়
উত্তৰ: খ) দাম বৃদ্ধি পায়যেতিয়া যোগান বক্রৰেখা সোঁফালে স্থানান্তৰিত হয়, তখন সমতা পৰিমাণ কেনেকৈ প্রভাবিত হয়?
ক) পৰিমাণ বৃদ্ধি পায়
খ) পৰিমাণ হ্ৰাস পায়
গ) দাম বৃদ্ধি পায়
ঘ) দাম হ্ৰাস পায়
উত্তৰ: ক) পৰিমাণ বৃদ্ধি পায়যেতিয়া চাহিদা বক্রৰেখা বামফালে সৰে, আৰু যোগান অপরিবর্তিত থাকে, তখন কি ঘটে?
ক) দাম হ্ৰাস পায়
খ) দাম বৃদ্ধি পায়
গ) পৰিমাণ বৃদ্ধি পায়
ঘ) পৰিমাণ হ্ৰাস পায়
উত্তৰ: ঘ) পৰিমাণ হ্ৰাস পায়কোনটো এক সামগ্ৰীৰ সমতা পৰিমাণৰ ওপৰত অধিক প্ৰভাৱ বিস্তার কৰে, মুক্ত প্ৰবেশ আৰু প্ৰস্থান বজাৰত?
ক) চাহিদাৰ সোঁফালে স্থানান্তৰ
খ) যোগান বক্রৰেখাৰ বামফালে স্থানান্তৰ
গ) যোগানৰ তলত দাম সিলিং আরোপ
ঘ) মজুৰি বৃদ্ধি
উত্তৰ: ক) চাহিদাৰ সোঁফালে স্থানান্তৰকোনটো বাজাৰত অধিক পৰিমাণৰ সমতা পৰিমাণৰ ফল হ’ব পাৰে?
ক) চাহিদাৰ সোঁফালে স্থানান্তৰ
খ) যোগান বক্রৰেখাৰ সোঁফালে স্থানান্তৰ
গ) যোগান বক্রৰেখাৰ বামফালে স্থানান্তৰ
ঘ) চাহিদা বক্রৰেখাৰ বামফালে স্থানান্তৰ
উত্তৰ: ক) চাহিদাৰ সোঁফালে স্থানান্তৰ
সেট 4 (31–40)
যেতিয়া ভোক্তাৰ আয় বৃদ্ধি পায় আৰু এটি নিম্ন গুণৰ সামগ্ৰী হয়, সেয়া সমতা পৰিমাণত কি প্ৰভাৱ পৰে?
ক) সমতা পৰিমাণ বৃদ্ধি পায়
খ) সমতা পৰিমাণ হ্ৰাস পায়
গ) সমতা পৰিমাণ অপরিবর্তিত থাকে
ঘ) সমতা পৰিমাণ শূন্য হৈ যায়
উত্তৰ: খ) সমতা পৰিমাণ হ্ৰাস পায়একটা নিখুঁত প্ৰতিযোগিতামূলক শ্ৰমবজাৰৰ প্ৰধান আগধাৰণা কি?
ক) প্ৰতিষ্ঠানবোৰ মজুৰি হাৰ নিৰ্ধাৰণ কৰে
খ) শ্ৰম একমাত্ৰ পৰিবৰ্তনশীল উপাদান
গ) প্ৰতিষ্ঠানবোৰ মজুৰি কমাই লাভ বৃদ্ধি কৰে
ঘ) চৰকাৰে মজুৰি নিৰ্ধাৰণ কৰে
উত্তৰ: খ) শ্ৰম একমাত্ৰ পৰিবৰ্তনশীল উপাদানমুক্ত প্ৰবেশ আৰু প্ৰস্থান বজাৰত সমতাৰ সময়ত প্ৰতিষ্ঠানৰ সংখ্যা কেনেকৈ নিৰ্ধাৰিত হয়?
ক) বজাৰ চাহিদাৰ মুঠ যোগান প্ৰতিষ্ঠানৰ পৰা বিভক্ত কৰে
খ) চৰকাৰে মজুৰি নিৰ্ধাৰণ কৰে
গ) প্ৰতিষ্ঠানৰ লাভৰ সৰ্বাধিককৰণৰ দ্বাৰা
ঘ) কৰ্মসংস্থানে ভোক্তাৰ ইচ্ছা অনুসৰি
উত্তৰ: ক) বজাৰ চাহিদাৰ মুঠ যোগান প্ৰতিষ্ঠানৰ পৰা বিভক্ত কৰেযা যোগান বক্রৰেখা সোঁফালে সৰাই দিয়ে, সেয়া কি?
ক) উৎপাদনে প্রযুক্তিগত উন্নতি
খ) চাহিদাৰ পৰিসৰ বৃদ্ধি
গ) পৰিপূৰক সামগ্ৰীৰ দাম বৃদ্ধি
ঘ) ইনপুট মূল্য বৃদ্ধি
উত্তৰ: ক) উৎপাদনে প্রযুক্তিগত উন্নতিযা চাহিদাৰ বক্রৰেখাক বামফালে স্থানান্তৰিত কৰে সেয়া কি?
ক) ভোক্তাৰ আয়ৰ বৃদ্ধি
খ) পৰিপূৰক সামগ্ৰীৰ দাম বৃদ্ধি
গ) ইনপুট খৰচ বৃদ্ধি
ঘ) প্রযুক্তিগত উন্নতি
উত্তৰ: খ) পৰিপূৰক সামগ্ৰীৰ দাম বৃদ্ধিযেতিয়া চাহিদা আৰু যোগান উভয়ে সোঁফালে সৰে, আৰু চাহিদা অধিক সৰে, সেয়া কি প্ৰভাৱ কৰে?
ক) সমতা দাম বৃদ্ধি পায় আৰু পৰিমাণ কমে
খ) সমতা দাম বৃদ্ধি পায় আৰু পৰিমাণ বৃদ্ধি পায়
গ) সমতা দাম হ্ৰাস পায় আৰু পৰিমাণ বৃদ্ধি পায়
ঘ) সমতা দাম হ্ৰাস পায় আৰু পৰিমাণ কমে
উত্তৰ: খ) সমতা দাম বৃদ্ধি পায় আৰু পৰিমাণ বৃদ্ধি পায়যেতিয়া ন্যূনতম মজুৰি সমতা মজুৰিৰ ওপৰে সজোৱা হয়, তেতিয়া কি ঘটে?
ক) শ্ৰম বজাৰ সক্ৰিয় হৈ পৰে
খ) শ্ৰমৰ অতিরিক্ত যোগান সৃষ্টি হয়
গ) মজুৰি কমে যায়
ঘ) মজুৰি বজাৰস্থিতিত থাকে
উত্তৰ: খ) শ্ৰমৰ অতিরিক্ত যোগান সৃষ্টি হয়ব্যাকৱাৰ্ড বেন্ডিং শ্ৰম যোগান বক্রৰেখাৰ কাৰণ কি?
ক) উচ্চ মজুৰিত শ্ৰমৰ যোগান বৃদ্ধি
খ) উচ্চ মজুৰিত আয়ৰ প্ৰভাৱ উপস্থাপন প্ৰভাৱক অতিক্ৰম কৰে
গ) উচ্চ মজুৰিত উপস্থাপন প্ৰভাৱ আয়ৰ প্ৰভাৱক অতিক্ৰম কৰে
ঘ) শ্রমিক শ্ৰমিকৰ পৰা অধিক বিশ্ৰাম চাৰা পছন্দ কৰে
উত্তৰ: খ) উচ্চ মজুৰিত আয়ৰ প্ৰভাৱ উপস্থাপন প্ৰভাৱক অতিক্ৰম কৰেযেতিয়া চাহিদা বক্রৰেখা বামফালে সৰে, সেয়া সমতা পৰিমাণ কিদৰে প্ৰভাৱিত কৰে?
ক) পৰিমাণ বৃদ্ধি পায়
খ) পৰিমাণ হ্ৰাস পায়
গ) দাম বৃদ্ধি পায়
ঘ) দাম হ্ৰাস পায়
উত্তৰ: খ) পৰিমাণ হ্ৰাস পায়যেতিয়া যোগান বক্রৰেখা ডানফালে সৰাই যায়, তেতিয়া সমতা পৰিমাণ কেনেকৈ প্রভাবিত হয়?
ক) পৰিমাণ বৃদ্ধি পায়
খ) পৰিমাণ হ্ৰাস পায়
গ) দাম বৃদ্ধি পায়
ঘ) দাম হ্ৰাস পায়
উত্তৰ: ক) পৰিমাণ বৃদ্ধি পায়
সেট 5 (41–50)
যেতিয়া চাহিদা বৃদ্ধি পায় আৰু যোগান অপরিবর্তিত থাকে, সমতা দাম কি কৰে?
ক) দাম বৃদ্ধি পায়
খ) দাম হ্ৰাস পায়
গ) দাম অপরিবর্তিত থাকে
ঘ) যোগান হ্ৰাস পায়
উত্তৰ: ক) দাম বৃদ্ধি পায়শ্ৰম চাহিদাৰ সীমান্ত ব্যয় ক’ত পৰিসৰ থাকে?
ক) যোগান বক্রৰেখা শ্ৰম
খ) সীমান্ত উৎপাদন পণ্য বক্রৰেখা
গ) সীমান্ত ব্যয় বক্রৰেখা
ঘ) শ্ৰম চাহিদা বক্রৰেখা
উত্তৰ: ঘ) শ্ৰম চাহিদা বক্রৰেখাযা যোগান বক্রৰেখাক সোঁফালে স্থানান্তৰিত কৰে সেয়া কি?
ক) উৎপাদন প্রযুক্তি বৃদ্ধি
খ) চাহিদাৰ পছন্দ বৃদ্ধি
গ) বিকল্প পণ্যের দাম হ্ৰাস
ঘ) ইনপুটৰ ওপৰত শুল্ক বৃদ্ধি
উত্তৰ: ক) উৎপাদন প্রযুক্তি বৃদ্ধিএটা নিখুঁত প্ৰতিযোগিতামূলক বজাৰত, দীর্ঘমেয়াদী লাভ কেনেকৈ নিৰ্ধাৰিত হয়?
ক) প্ৰতিষ্ঠানবোৰ অতিরিক্ত লাভ কৰে
খ) প্ৰতিষ্ঠানবোৰ সাধাৰণ লাভ কৰে
গ) প্ৰতিষ্ঠানবোৰ ক্ষতি কৰে
ঘ) প্ৰতিষ্ঠানবোৰ লাভ বৃদ্ধি কৰিবলৈ দাম নিয়ন্ত্ৰণ কৰে
উত্তৰ: খ) প্ৰতিষ্ঠানবোৰ সাধাৰণ লাভ কৰেএকটা প্রতিযোগিতামূলক শ্ৰমবজাৰত মজুৰি কি দ্বাৰা নিৰ্ধাৰিত হয়?
ক) শ্ৰমিক সমিতিৰ পৰা দর কষাকষি
খ) চাহিদা আৰু যোগান বক্রৰেখাৰ ছেদ বিন্দুত
গ) চৰকাৰে নিৰ্ধাৰিত ন্যূনতম মজুৰী
ঘ) প্ৰতিষ্ঠানৰ লাভৰ মার্জিন
উত্তৰ: খ) চাহিদা আৰু যোগান বক্রৰেখাৰ ছেদ বিন্দুত
একটি নিখুঁত প্রতিযোগিতামূলক বাজারে 'স্বাভাবিক লাভ' বলতে কী বোঝায়?
ক) মোট খরচের উপরে অর্জিত লাভ
খ) সুযোগ খরচ পূরণের জন্য যথেষ্ট লাভ
গ) গড় খরচের নিচে লাভ
ঘ) সরকার দ্বারা নির্ধারিত লাভ
উত্তৰ: খ) সুযোগ খরচ পূরণের জন্য যথেষ্ট লাভকোন বিষয় একটি নিখুঁত প্রতিযোগিতামূলক বাজারে সমতা দাম কমায়?
ক) যোগান বক্ররেখার সোঁফালে স্থানান্তর
খ) চাহিদা বক্ররেখার সোঁফালে স্থানান্তর
গ) চাহিদা বক্ররেখার বামফালে স্থানান্তর
ঘ) চাহিদা এবং যোগান উভয়ের সোঁফালে স্থানান্তর
উত্তৰ: ঘ) চাহিদা এবং যোগান উভয়ের সোঁফালে স্থানান্তরযখন সরবরাহ বক্ররেখা সোঁফালে স্থানান্তরিত হয় এবং চাহিদা অপরিবর্তিত থাকে, তখন কি ঘটে?
ক) সমতা দাম কমে এবং পরিমাণ বাড়ে
খ) সমতা দাম বাড়ে এবং পরিমাণ কমে
গ) সমতা দাম এবং পরিমাণ উভয়ই বাড়ে
ঘ) সমতা দাম এবং পরিমাণ উভয়ই কমে
উত্তৰ: খ) সমতা দাম বাড়ে এবং পরিমাণ কমেযখন চাহিদা এবং সরবরাহ বক্ররেখা উভয়ই বামফালে স্থানান্তরিত হয়, এবং সরবরাহ বেশি সরে যায়, তখন কি ঘটে?
ক) দাম বাড়ে এবং পরিমাণ কমে
খ) দাম কমে এবং পরিমাণ বাড়ে
গ) দাম এবং পরিমাণ অপরিবর্তিত থাকে
ঘ) পরিমাণ অপরিবর্তিত থাকে এবং দাম বাড়ে
উত্তৰ: ক) দাম বাড়ে এবং পরিমাণ কমেশ্রমবাজারে মজুরি হার সমতার নিচে থাকলে কি ঘটে?
ক) শ্রমের অতিরিক্ত সরবরাহ তৈরি হয়
খ) শ্রমের অতিরিক্ত চাহিদা তৈরি হয়
গ) মজুরি হার আরও কমে যায়
ঘ) চাহিদা বা সরবরাহে কোনো প্রভাব পড়ে না
উত্তৰ: খ) শ্রমের অতিরিক্ত চাহিদা তৈরি হয়একটি দাম ফ্লোর আরোপের একটি সাধারণ ফল কী?
ক) কালোবাজার তৈরি
খ) ভোক্তার চাহিদা হ্রাস
গ) বাজারে অতিরিক্ত সরবরাহ
ঘ) উৎপাদকের আয় হ্রাস
উত্তৰ: গ) বাজারে অতিরিক্ত সরবরাহযখন সরকার একটি দাম সিলিং তুলে নেয়, তখন কি ঘটে?
ক) সমতা দাম কমে যায়
খ) বাজার তার প্রাকৃতিক সমতায় ফিরে আসে
গ) অতিরিক্ত চাহিদা অব্যাহত থাকে
ঘ) সরবরাহ বক্ররেখা বামফালে সরে যায়
উত্তৰ: খ) বাজার তার প্রাকৃতিক সমতায় ফিরে আসেবাজারে 'অদৃশ্য হাত'-এর চালিকাশক্তি কি?
ক) সরকারী বিধান
খ) ক্রেতা ও বিক্রেতার স্বার্থসিদ্ধির উদ্দেশ্য
গ) নির্দিষ্ট সংখ্যক কোম্পানি
ঘ) কেন্দ্রীয় কর্তৃপক্ষের দ্বারা দামের নিয়ন্ত্রণ
উত্তৰ: খ) ক্রেতা ও বিক্রেতার স্বার্থসিদ্ধির উদ্দেশ্যযখন একটি পরিপূরক পণ্যের দাম বাড়ে, তখন চাহিদা কীভাবে প্রভাবিত হয়?
ক) একটির দাম বৃদ্ধিতে অন্যটির চাহিদা কমে
খ) একটির দাম বৃদ্ধিতে অন্যটির চাহিদা বাড়ে
গ) চাহিদা অপরিবর্তিত থাকে
ঘ) উভয় পণ্যের সরবরাহ বৃদ্ধি পায়
উত্তৰ: ক) একটির দাম বৃদ্ধিতে অন্যটির চাহিদা কমেযখন একটি পণ্যের উপর কর আরোপ করা হয়, তখন সমতা দাম কি প্রভাবিত হয়?
ক) দাম বাড়ে এবং পরিমাণ কমে
খ) দাম কমে এবং পরিমাণ বাড়ে
গ) দাম এবং পরিমাণ অপরিবর্তিত থাকে
ঘ) দাম এবং পরিমাণ উভয়ই বাড়ে
উত্তৰ: ক) দাম বাড়ে এবং পরিমাণ কমে
সেট 7 (61–70)
যখন চাহিদা এবং সরবরাহ উভয়ই ডানদিকে সমানভাবে সরে, তখন কি ঘটে?
ক) সমতা পরিমাণ অপরিবর্তিত থাকে
খ) সমতা দাম অপরিবর্তিত থাকে এবং পরিমাণ বাড়ে
গ) সমতা দাম বাড়ে এবং পরিমাণ কমে
ঘ) সমতা দাম কমে এবং পরিমাণ বাড়ে
উত্তৰ: খ) সমতা দাম অপরিবর্তিত থাকে এবং পরিমাণ বাড়েমুক্ত প্রবেশ ও প্রস্থান বজারে কোন বিষয় সমতা পরিমাণ বাড়ায় এবং দাম অপরিবর্তিত রাখে?
ক) সরবরাহ বক্ররেখার সোঁফালে স্থানান্তর
খ) চাহিদা বক্ররেখার সোঁফালে স্থানান্তর
গ) ইনপুটের দাম বৃদ্ধি
ঘ) উভয় বক্ররেখার বামফালে স্থানান্তর
উত্তৰ: খ) চাহিদা বক্ররেখার সোঁফালে স্থানান্তরবাজার সরবরাহ বক্ররেখা কীভাবে প্রাপ্ত হয়?
ক) পৃথক কোম্পানির চাহিদা যোগ করে
খ) বিভিন্ন দামে সব কোম্পানির সরবরাহ যোগ করে
গ) প্রতিটি কোম্পানির প্রান্তিক ব্যয় গুণ করে
ঘ) চাহিদা থেকে উপলভ্য পরিমাণ বিয়োগ করে
উত্তৰ: খ) বিভিন্ন দামে সব কোম্পানির সরবরাহ যোগ করেশ্রম চাহিদায় প্রান্তিক রাজস্ব পণ্যের সঙ্গে মজুরি হারের সম্পর্ক কী?
ক) মজুরি হার সবসময় প্রান্তিক রাজস্ব পণ্যের বেশি
খ) সর্বোত্তম শ্রমের ক্ষেত্রে প্রান্তিক রাজস্ব পণ্য মজুরি হার সমান হয়
গ) মজুরি হার সবসময় প্রান্তিক রাজস্ব পণ্যের কম
ঘ) মজুরি হার প্রান্তিক রাজস্ব পণ্যের সাথে সম্পর্কহীন
উত্তৰ: খ) সর্বোত্তম শ্রমের ক্ষেত্রে প্রান্তিক রাজস্ব পণ্য মজুরি হার সমান হয়যা চাহিদা বক্ররেখাকে বামফালে সরিয়ে দেয় তা কোনটি?
ক) স্বাভাবিক পণ্যের জন্য ভোক্তার আয়ের বৃদ্ধি
খ) পরিপূরক পণ্যের দাম বৃদ্ধি
গ) ইনপুট খরচ বৃদ্ধি
ঘ) প্রযুক্তিগত উন্নতি
উত্তৰ: খ) পরিপূরক পণ্যের দাম বৃদ্ধিযেতিয়া চাহিদা এবং সরবরাহ উভয়ই সোঁফালে সরে, এবং চাহিদা বেশি সরে, তখন কি ঘটে?
ক) সমতা দাম বাড়ে এবং পরিমাণ কমে
খ) সমতা দাম বাড়ে এবং পরিমাণ বাড়ে
গ) সমতা দাম হ্রাস পায় এবং পরিমাণ বাড়ে
ঘ) সমতা দাম হ্রাস পায় এবং পরিমাণ কমে
উত্তৰ: খ) সমতা দাম বাড়ে এবং পরিমাণ বাড়েযখন ন্যূনতম মজুরি সমতা মজুরির ওপরে সেট করা হয়, তখন কি ঘটে?
ক) শ্রম বাজার সক্রিয় হয়
খ) শ্রমের অতিরিক্ত যোগান সৃষ্টি হয়
গ) মজুরি কমে যায়
ঘ) মজুরি বাজারের সাথে মিলে যায়
উত্তৰ: খ) শ্রমের অতিরিক্ত যোগান সৃষ্টি হয়ব্যাকওয়ার্ড বেন্ডিং শ্রম সরবরাহ বক্ররেখার প্রধান কারণ কী?
ক) উচ্চ মজুরিতে শ্ৰমের যোগান বৃদ্ধি
খ) উচ্চ মজুরিতে আয়ের প্রভাব উপস্থাপন প্রভাবক অতিক্রম করে
গ) উচ্চ মজুরিতে উপস্থাপন প্রভাব আয়ের প্রভাবক অতিক্রম করে
ঘ) শ্রমিকরা বেশি মজুরিতে বিশ্রামকে আয়ের চেয়ে বেশি পছন্দ করে
উত্তৰ: খ) উচ্চ মজুরিতে আয়ের প্রভাব উপস্থাপন প্রভাবক অতিক্রম করেযেতিয়া চাহিদা বক্ররেখা বামফালে সরিয়ে যায়, তখন সমতা পরিমাণ কিভাবে প্রভাবিত হয়?
ক) পরিমাণ বৃদ্ধি পায়
খ) পরিমাণ হ্রাস পায়
গ) দাম বৃদ্ধি পায়
ঘ) দাম হ্রাস পায়
উত্তৰ: খ) পরিমাণ হ্রাস পায়যেতিয়া যোগান বক্ররেখা ডানফালে সরিয়ে যায়, তখন সমতা পরিমাণ কিভাবে প্রভাবিত হয়?
ক) পরিমাণ বৃদ্ধি পায়
খ) পরিমাণ হ্রাস পায়
গ) দাম বৃদ্ধি পায়
ঘ) দাম হ্রাস পায়
উত্তৰ: ক) পরিমাণ বৃদ্ধি পায়
যেতিয়া চৰকাৰে উৎপাদকসকলৰ ওপৰত কৰ আৰোপ কৰে, তেতিয়া কি ঘটে?
ক) যোগান বক্রৰেখা সোঁফালে সৰাই যায়
খ) যোগান বক্রৰেখা বামফালে সৰাই যায়
গ) চাহিদা বক্রৰেখা সোঁফালে সৰাই যায়
ঘ) যোগান বা চাহিদাত কোনো পৰিৱৰ্তন নহয়
উত্তৰ: খ) যোগান বক্রৰেখা বামফালে সৰাই যায়যেতিয়া চাহিদা কমে আৰু যোগান অপরিবর্তিত থাকে, তেতিয়া কি ঘটে?
ক) সমতা দাম বৃদ্ধি পায় আৰু পৰিমাণ হ্ৰাস পায়
খ) সমতা দাম কমে আৰু পৰিমাণ হ্ৰাস পায়
গ) সমতা দাম বৃদ্ধি পায় আৰু পৰিমাণ বৃদ্ধি পায়
ঘ) সমতা দাম কমে আৰু পৰিমাণ বৃদ্ধি পায়
উত্তৰ: খ) সমতা দাম কমে আৰু পৰিমাণ হ্ৰাস পায়কোনটো পৰিস্থিতিত সমতা পৰিমাণ পৰিবর্তিত নহয় আৰু দাম কমি যায়?
ক) চাহিদা বক্রৰেখাৰ বামফালে স্থানান্তৰ আৰু যোগান বক্রৰেখাৰ সোঁফালে স্থানান্তৰ
খ) যোগান বক্রৰেখাৰ বামফালে স্থানান্তৰ আৰু চাহিদা বক্রৰেখাৰ সোঁফালে স্থানান্তৰ
গ) উভয় বক্রৰেখাৰ সোঁফালে স্থানান্তৰ
ঘ) উভয় বক্রৰেখাৰ বামফালে স্থানান্তৰ
উত্তৰ: ক) চাহিদা বক্রৰেখাৰ বামফালে স্থানান্তৰ আৰু যোগান বক্রৰেখাৰ সোঁফালে স্থানান্তৰযেতিয়া চৰকাৰে এক পণ্য বা সেৱাৰ বাবে দাম সিলিং আৰোপ কৰে, তেতিয়া কি ঘটে?
ক) বজাৰত দাম বৃদ্ধি পায়
খ) বজাৰত অভাব সৃষ্টি হয়
গ) দাম আৰু পৰিমাণ অপরিবর্তিত থাকে
ঘ) অতিরিক্ত যোগান সৃষ্টি হয়
উত্তৰ: খ) বজাৰত অভাব সৃষ্টি হয়যোগান বক্রৰেখা কিদৰে প্রভাবিত হয় যদি ইনপুট খৰচ কমে?
ক) যোগান বক্রৰেখা সোঁফালে সৰাই যায়
খ) যোগান বক্রৰেখা বামফালে সৰাই যায়
গ) যোগান অপরিবর্তিত থাকে
ঘ) চাহিদা বক্রৰেখা সৰাই যায়
উত্তৰ: ক) যোগান বক্রৰেখা সোঁফালে সৰাই যায়যেতিয়া একটি পরিপূরক পণ্যের দাম বাড়ে, তেতিয়া কি চাহিদা পৰিবর্তিত হয়?
ক) চাহিদা বৃদ্ধি পায়
খ) চাহিদা কমে
গ) চাহিদা অপরিবর্তিত থাকে
ঘ) সরবরাহ বৃদ্ধি পায়
উত্তৰ: খ) চাহিদা কমেযেতিয়া বজাৰত অনেক কোম্পানি প্ৰৱেশ কৰে, তেতিয়া কি ঘটে?
ক) দাম বৃদ্ধি পায়
খ) দাম কমে আৰু পৰিমাণ বৃদ্ধি পায়
গ) দাম কমে আৰু পৰিমাণ হ্ৰাস পায়
ঘ) দাম অপরিবর্তিত থাকে
উত্তৰ: খ) দাম কমে আৰু পৰিমাণ বৃদ্ধি পায়একটি বর্ধিত মজুরি হার শ্ৰমবজাৰত কি ঘটাতে পারে?
ক) চাহিদাৰ বৃদ্ধি
খ) সরবরাহৰ হ্ৰাস
গ) অতিরিক্ত চাহিদা সৃষ্টি
ঘ) অতিরিক্ত যোগান সৃষ্টি
উত্তৰ: ঘ) অতিরিক্ত যোগান সৃষ্টিযেতিয়া চাহিদা বৃদ্ধি পায় আৰু যোগান অপরিবর্তিত থাকে, সমতা দাম কি কৰে?
ক) দাম কমে যায়
খ) দাম বৃদ্ধি পায়
গ) দাম অপরিবর্তিত থাকে
ঘ) যোগান হ্ৰাস পায়
উত্তৰ: খ) দাম বৃদ্ধি পায়সরকার যেতিয়া এক পণ্যের বাবে দাম ফ্লোৰ আরোপ কৰে, তেতিয়া বজাৰত কি ঘটে?
ক) অতিরিক্ত চাহিদা সৃষ্টি হয়
খ) অতিরিক্ত যোগান সৃষ্টি হয়
গ) দাম কমে আৰু পৰিমাণ বৃদ্ধি পায়
ঘ) বজাৰ স্থিতিশীল হয়
উত্তৰ: খ) অতিরিক্ত যোগান সৃষ্টি হয়
How These MCQs Can Help You Excel in CUET, CTET, SSC, TET, CLAT, IFC, and SPSC Entrance Exams
Preparing for competitive exams like CUET, CTET, SSC, TET, CLAT, IFC, and SPSC can be overwhelming. The right preparation strategy involves focusing on Multiple-Choice Questions (MCQs) tailored for these exams. Here's how practicing MCQs can help boost your performance and secure your success:
Why MCQs Are Essential for Entrance Exams
Covers Key Concepts:
These exams often test your understanding of fundamental concepts. Practicing MCQs ensures comprehensive coverage of topics ranging from General Awareness, Quantitative Aptitude, Logical Reasoning, and Language Proficiency.Time Management:
Entrance exams are time-bound. Regular practice with MCQs helps improve speed and accuracy, enabling you to answer more questions within the allotted time.Exam-Specific Patterns:
Each exam has a unique pattern. These MCQs are curated to match the exact format of CUET, CTET, SSC, TET, CLAT, IFC, and SPSC entrance tests, ensuring you're well-prepared for the actual challenge.Boost Confidence:
Solving MCQs simulates the real exam environment, reducing stress and building confidence for the final test.
Key Benefits of Practicing These MCQs
- CUET: Focuses on subject-specific aptitude for university admissions.
- CTET/TET: Enhances your pedagogy and teaching methodology knowledge.
- SSC/SPSC: Sharpens your general knowledge and reasoning skills for government job exams.
- CLAT: Prepares you for legal aptitude and reasoning sections in law entrance tests.
- IFC: Develops your analytical and problem-solving abilities for financial sector roles.
Pro Tips for Maximizing Your MCQ Practice
- Start with topic-wise MCQs to build a strong foundation.
- Regularly attempt mock tests to assess your progress.
- Review detailed explanations for every answer to clear your doubts.
- Focus on frequently asked questions from previous years’ papers.
Conclusion
These MCQs are your stepping stones to cracking competitive exams like CUET, CTET, SSC, TET, CLAT, IFC, and SPSC. Make them a part of your daily study routine and witness significant improvement in your performance.
No comments:
Post a Comment