MCQs on Carbon and Its Compounds
কার্বন ও এর যৌগসমূহ সম্পর্কিত MCQs (বাংলায়)
কার্বনের কোন বৈশিষ্ট্য প্রচুর সংখ্যক যৌগ তৈরি করতে সহায়তা করে?
ক) উচ্চ গলনাঙ্ক
খ) চতুর্মুখীতা এবং ক্যাটেনেশন
গ) উচ্চ বিক্রিয়াশীলতা
ঘ) আয়নিক বন্ধন গঠন করার ক্ষমতা
উত্তর: খ) চতুর্মুখীতা এবং ক্যাটেনেশনমিথেন (CH₄)-এর ইলেকট্রন ডট স্ট্রাকচার কী?
ক) কার্বনের চারপাশে চারটি একক কোভ্যালেন্ট বন্ধন
খ) কার্বনের চারপাশে দুটি ডবল বন্ধন
গ) একটি ত্রৈমুখী বন্ধন এবং একটি একক বন্ধন
ঘ) চারটি আয়নিক বন্ধন
উত্তর: ক) কার্বনের চারপাশে চারটি একক কোভ্যালেন্ট বন্ধনগ্রাফাইট সম্পর্কিত কোন বিবৃতিটি সঠিক?
ক) এটি সবচেয়ে শক্ত কঠিন পদার্থ।
খ) এটি বিদ্যুতের ভাল পরিবাহী।
গ) এটি তাপের দুর্বল পরিবাহী।
ঘ) এটি একটি ত্রিমাত্রিক দৃঢ় কাঠামো।
উত্তর: খ) এটি বিদ্যুতের ভাল পরিবাহী।ইথাইন (C₂H₂)-এ কী ধরণের বন্ধন থাকে?
ক) একক বন্ধন
খ) ডবল বন্ধন
গ) ত্রৈমুখী বন্ধন
ঘ) আয়নিক বন্ধন
উত্তর: গ) ত্রৈমুখী বন্ধনইথানলের মধ্যে কোন কার্যকরী গ্রুপ বিদ্যমান?
ক) –COOH
খ) –CHO
গ) –OH
ঘ) –CO
উত্তর: গ) –OHইথানয়িক অ্যাসিড সোডিয়াম বাইকার্বোনেটের সাথে প্রতিক্রিয়া করলে কী হয়?
ক) হাইড্রোজেন গ্যাস নির্গত হয়।
খ) কার্বন ডাই-অক্সাইড গ্যাস নির্গত হয়।
গ) অক্সিজেন গ্যাস নির্গত হয়।
ঘ) মিথেন গ্যাস নির্গত হয়।
উত্তর: খ) কার্বন ডাই-অক্সাইড গ্যাস নির্গত হয়।নিম্নলিখিত কোন হাইড্রোকার্বন সংযোজন বিক্রিয়া করে?
ক) C₂H₆
খ) C₃H₈
গ) C₂H₂
ঘ) CH₄
উত্তর: গ) C₂H₂সন্তৃপ্ত এবং অসম্পৃক্ত হাইড্রোকার্বনের মধ্যে মূল পার্থক্য কী?
ক) আয়নিক বন্ধনের উপস্থিতি
খ) কার্যকরী গ্রুপের ধরণ
গ) একক, ডবল বা ত্রৈমুখী বন্ধনের উপস্থিতি
ঘ) কার্বনের পরিমাণ
উত্তর: গ) একক, ডবল বা ত্রৈমুখী বন্ধনের উপস্থিতিইথানয়িক অ্যাসিড শীতকালে ঠান্ডা আবহাওয়ায় জমে যায় কেন?
ক) এর গলনাঙ্ক কম।
খ) এর গলনাঙ্ক 290 K।
গ) এটি একটি শক্তিশালী অ্যাসিড।
ঘ) এটি পানির সাথে বিক্রিয়া করে।
উত্তর: খ) এর গলনাঙ্ক 290 K।ডিটারজেন্ট কঠিন জলে সাবানের চেয়ে কার্যকর কেন?
ক) ডিটারজেন্ট মাইসেল তৈরি করে।
খ) ডিটারজেন্ট ক্যালসিয়াম এবং ম্যাগনেসিয়াম আয়নের সাথে বিক্রিয়া করে না।
গ) ডিটারজেন্টের পিএইচ সাবানের চেয়ে বেশি।
ঘ) ডিটারজেন্ট তেল আরও কার্যকরভাবে দ্রবীভূত করে।
উত্তর: খ) ডিটারজেন্ট ক্যালসিয়াম এবং ম্যাগনেসিয়াম আয়নের সাথে বিক্রিয়া করে না।
কার্বন যৌগের প্রয়োগ এবং প্রতিক্রিয়ার উপর MCQs
কার্বনের সবচেয়ে শক্ত কঠিন অলট্রপ কোনটি?
ক) গ্রাফাইট
খ) ডায়মন্ড
গ) ফুলেরিন
ঘ) কয়লা
উত্তর: খ) ডায়মন্ডবুটেনের আণবিক সূত্র কী?
ক) C₃H₈
খ) C₄H₁₀
গ) C₅H₁₂
ঘ) C₂H₆
উত্তর: খ) C₄H₁₀সন্তৃপ্ত হাইড্রোকার্বনের উদাহরণ কোনটি?
ক) ইথিন (C₂H₄)
খ) ইথাইন (C₂H₂)
গ) মিথেন (CH₄)
ঘ) বেনজিন (C₆H₆)
উত্তর: গ) মিথেন (CH₄)কার্বনের কোন বৈশিষ্ট্য এটিকে দীর্ঘ চেইন এবং রিং তৈরি করতে সক্ষম করে?
ক) উচ্চ তড়িৎঋণাত্মকতা
খ) আয়নিক বন্ধন গঠনের ক্ষমতা
গ) ক্যাটেনেশন
ঘ) কম গলনাঙ্ক
উত্তর: গ) ক্যাটেনেশননিম্নলিখিত কোনটি একটি দুর্বল অ্যাসিড?
ক) হাইড্রোক্লোরিক অ্যাসিড
খ) সালফিউরিক অ্যাসিড
গ) ইথানয়িক অ্যাসিড
ঘ) নাইট্রিক অ্যাসিড
উত্তর: গ) ইথানয়িক অ্যাসিড
ইথানল থেকে পানি অপসারণের প্রতিক্রিয়া কোনটি?
ক) দহন
খ) অক্সিডেশন
গ) ডিহাইড্রেশন
ঘ) সংযোজন
উত্তর: গ) ডিহাইড্রেশনইথানল এবং ইথানয়িক অ্যাসিডের বিক্রিয়ায় যে এস্টার তৈরি হয় তার নাম কী?
ক) সোডিয়াম অ্যাসিটেট
খ) ইথাইল ইথানোয়েট
গ) ইথানল কার্বক্সাইলেট
ঘ) অ্যাসিটিক এস্টার
উত্তর: খ) ইথাইল ইথানোয়েটবায়োগ্যাসের প্রধান উপাদান কোনটি?
ক) মিথেন
খ) ইথেন
গ) কার্বন ডাই-অক্সাইড
ঘ) হাইড্রোজেন
উত্তর: ক) মিথেনহাইড্রোকার্বনের দহনের ফলে কী উৎপন্ন হয়?
ক) কার্বন মনোক্সাইড এবং পানি
খ) কার্বন ডাই-অক্সাইড এবং পানি
গ) কার্বন এবং হাইড্রোজেন
ঘ) অক্সিজেন এবং কার্বন ডাই-অক্সাইড
উত্তর: খ) কার্বন ডাই-অক্সাইড এবং পানিঅ্যালডিহাইডে কোন কার্যকরী গ্রুপ থাকে?
ক) –COOH
খ) –CHO
গ) –OH
ঘ) –CO
উত্তর: খ) –CHO
কার্বন যৌগের প্রতিক্রিয়া এবং প্রয়োগের উপর MCQs
ইথানয়িক অ্যাসিডের রাসায়নিক সূত্র কী?
ক) CH₃OH
খ) CH₄
গ) CH₃COOH
ঘ) C₂H₆O
উত্তর: গ) CH₃COOHনিম্নলিখিত কোন প্রতিক্রিয়া সাবান প্রস্তুতিতে ব্যবহৃত হয় (সাপোনিফিকেশন)?
ক) এস্টার + পানি → অ্যালকোহল + অ্যাসিড
খ) এস্টার + ক্ষার → অ্যালকোহল + লবণ
গ) অ্যালকোহল + অ্যাসিড → এস্টার + পানি
ঘ) অ্যালকোহল + অক্সিজেন → অ্যাসিড
উত্তর: খ) এস্টার + ক্ষার → অ্যালকোহল + লবণনিম্নলিখিত কোন যৌগে ত্রৈমুখী বন্ধন থাকে?
ক) মিথেন
খ) ইথেন
গ) ইথাইন
ঘ) বেনজিন
উত্তর: গ) ইথাইনসাবান সম্পর্কে কোনটি সঠিক?
ক) এটি কঠিন পানিতে স্কাম তৈরি করে।
খ) এটি কঠিন পানিতে ডিটারজেন্টের চেয়ে বেশি কার্যকর।
গ) এটি মাইসেল তৈরি করে না।
ঘ) এটি সালফোনিক অ্যাসিডের সোডিয়াম লবণ।
উত্তর: ক) এটি কঠিন পানিতে স্কাম তৈরি করে।সন্তৃপ্ত এবং অসম্পৃক্ত হাইড্রোকার্বন পার্থক্য করার জন্য কোন পরীক্ষা ব্যবহৃত হয়?
ক) শিখা পরীক্ষা
খ) ব্রোমিন পানি পরীক্ষা
গ) চুন পানি পরীক্ষা
ঘ) লিটমাস পরীক্ষা
উত্তর: খ) ব্রোমিন পানি পরীক্ষাবেনজিনের আণবিক সূত্র কী?
ক) C₆H₆
খ) C₆H₁₂
গ) C₄H₆
ঘ) C₇H₈
উত্তর: ক) C₆H₆নিম্নলিখিত কোনটি একটি অক্সিডাইজিং এজেন্ট?
ক) ক্ষারীয় পটাসিয়াম পারম্যাঙ্গানেট
খ) হাইড্রোক্লোরিক অ্যাসিড
গ) সোডিয়াম হাইড্রোক্সাইড
ঘ) ইথানল
উত্তর: ক) ক্ষারীয় পটাসিয়াম পারম্যাঙ্গানেটডিটারজেন্ট কঠিন পানিতে সাবানের চেয়ে বেশি কার্যকর কেন?
ক) ডিটারজেন্ট বেশি ফেনা তৈরি করে।
খ) ডিটারজেন্ট স্কাম তৈরি করে না।
গ) ডিটারজেন্ট বায়োডিগ্রেডেবল।
ঘ) ডিটারজেন্ট সস্তা।
উত্তর: খ) ডিটারজেন্ট স্কাম তৈরি করে না।অসম্পৃক্ত হাইড্রোকার্বন দহনের সময় কোন ধরণের শিখা উৎপন্ন হয়?
ক) নীল শিখা যা কোনও কালি উৎপন্ন করে না
খ) হলুদ শিখা যা কালি উৎপন্ন করে
গ) সবুজ শিখা
ঘ) বর্ণহীন শিখা
উত্তর: খ) হলুদ শিখা যা কালি উৎপন্ন করেআলকেনের সাধারণ সূত্র কী?
ক) CnH2n+2
খ) CnH2n
গ) CnH2n-2
ঘ) CnHn
উত্তর: ক) CnH2n+2
Which of the following is a characteristic property of carbon that allows it to form a large number of compounds?
a) High melting point
b) Tetravalency and catenation
c) High reactivity
d) Ability to form ionic bonds
Answer: b) Tetravalency and catenationWhat is the electron dot structure of methane (CH₄)?
a) Four single covalent bonds around carbon
b) Two double bonds around carbon
c) One triple bond and one single bond around carbon
d) Four ionic bonds around carbon
Answer: a) Four single covalent bonds around carbonWhich of the following statements about graphite is correct?
a) It is the hardest known substance.
b) It is a good conductor of electricity.
c) It is a poor conductor of heat.
d) It has a three-dimensional rigid structure.
Answer: b) It is a good conductor of electricity.What type of bond is present in ethyne (C₂H₂)?
a) Single bond
b) Double bond
c) Triple bond
d) Ionic bond
Answer: c) Triple bondWhat is the functional group present in ethanol?
a) –COOH
b) –CHO
c) –OH
d) –CO
Answer: c) –OHWhat happens when ethanoic acid reacts with sodium bicarbonate?
a) Hydrogen gas is evolved.
b) Carbon dioxide gas is evolved.
c) Oxygen gas is evolved.
d) Methane gas is evolved.
Answer: b) Carbon dioxide gas is evolved.Which of the following hydrocarbons undergo addition reactions?
a) C₂H₆
b) C₃H₈
c) C₂H₂
d) CH₄
Answer: c) C₂H₂What is the primary difference between saturated and unsaturated hydrocarbons?
a) Presence of ionic bonds
b) Type of functional group
c) Presence of single, double, or triple bonds
d) Number of carbon atoms
Answer: c) Presence of single, double, or triple bondsWhy does ethanoic acid freeze during winter in cold climates?
a) It has a low boiling point.
b) It has a melting point of 290 K.
c) It is a strong acid.
d) It reacts with water.
Answer: b) It has a melting point of 290 K.What is the main reason detergents are more effective than soaps in hard water?
a) Detergents form micelles in hard water.
b) Detergents do not react with calcium and magnesium ions.
c) Detergents have a higher pH than soaps.
d) Detergents dissolve oil more effectively than soaps.
Answer: b) Detergents do not react with calcium and magnesium ions.
Which allotrope of carbon is the hardest natural substance?
a) Graphite
b) Diamond
c) Fullerene
d) Coal
Answer: b) DiamondWhat is the molecular formula of butane?
a) C₃H₈
b) C₄H₁₀
c) C₅H₁₂
d) C₂H₆
Answer: b) C₄H₁₀Which of the following is an example of a saturated hydrocarbon?
a) Ethene (C₂H₄)
b) Ethyne (C₂H₂)
c) Methane (CH₄)
d) Benzene (C₆H₆)
Answer: c) Methane (CH₄)Which property of carbon allows it to form long chains and rings?
a) High electronegativity
b) Ability to form ionic bonds
c) Catenation
d) Low melting point
Answer: c) CatenationWhich of the following is a weak acid?
a) Hydrochloric acid
b) Sulphuric acid
c) Ethanoic acid
d) Nitric acid
Answer: c) Ethanoic acidWhich reaction involves the removal of water from ethanol?
a) Combustion
b) Oxidation
c) Dehydration
d) Addition
Answer: c) DehydrationWhat is the name of the ester formed by the reaction of ethanol and ethanoic acid?
a) Sodium acetate
b) Ethyl ethanoate
c) Ethanol carboxylate
d) Acetic ester
Answer: b) Ethyl ethanoateWhat is the main component of bio-gas?
a) Methane
b) Ethane
c) Carbon dioxide
d) Hydrogen
Answer: a) MethaneWhat is the product of the combustion of hydrocarbons?
a) Carbon monoxide and water
b) Carbon dioxide and water
c) Carbon and hydrogen
d) Oxygen and carbon dioxide
Answer: b) Carbon dioxide and waterWhich of the following functional groups is present in aldehydes?
a) –COOH
b) –CHO
c) –OH
d) –CO
Answer: b) –CHO
MCQs on Applications and Reactions of Carbon Compounds
What is the chemical formula for ethanoic acid?
a) CH₃OH
b) CH₄
c) CH₃COOH
d) C₂H₆O
Answer: c) CH₃COOHWhich of the following reactions is an example of saponification?
a) Ester + Water → Alcohol + Acid
b) Ester + Alkali → Alcohol + Salt
c) Alcohol + Acid → Ester + Water
d) Alcohol + Oxygen → Acid
Answer: b) Ester + Alkali → Alcohol + SaltWhich of the following compounds contains a triple bond?
a) Methane
b) Ethene
c) Ethyne
d) Benzene
Answer: c) EthyneWhich of the following is true for soaps?
a) They form scum in hard water.
b) They are more effective than detergents in hard water.
c) They do not form micelles.
d) They are sodium salts of sulphonic acids.
Answer: a) They form scum in hard water.Which test is used to distinguish between saturated and unsaturated hydrocarbons?
a) Flame test
b) Bromine water test
c) Lime water test
d) Litmus test
Answer: b) Bromine water testWhat is the molecular formula of benzene?
a) C₆H₆
b) C₆H₁₂
c) C₄H₆
d) C₇H₈
Answer: a) C₆H₆Which of the following is an example of an oxidising agent?
a) Alkaline potassium permanganate
b) Hydrochloric acid
c) Sodium hydroxide
d) Ethanol
Answer: a) Alkaline potassium permanganateWhy are detergents preferred over soaps for washing clothes in hard water?
a) Detergents form more foam.
b) Detergents do not form scum.
c) Detergents are biodegradable.
d) Detergents are cheaper.
Answer: b) Detergents do not form scum.What type of flame is produced by unsaturated hydrocarbons during combustion?
a) Blue flame with no soot
b) Yellow flame with soot
c) Green flame
d) Colorless flame
Answer: b) Yellow flame with sootWhat is the general formula for alkanes?
a) CnH2n+2
b) CnH2n
c) CnH2n-2
d) CnHn
Answer: a) CnH2n+2
কাৰ্বন আৰু ইয়াৰ যৌগৰ ওপৰত MCQs (অসমীয়াত)
কাৰ্বনৰ কোনটো গুণে বহুল সংখ্যক যৌগ গঠন কৰিবলৈ সক্ষম কৰে?
ক) উচ্চ গলনাংক
খ) চতুৰ্মুখিতা আৰু কেটেনেচন
গ) উচ্চ বিক্ৰিয়াশীলতা
ঘ) আয়নিক বন্ধন গঠনৰ ক্ষমতা
উত্তৰ: খ) চতুৰ্মুখিতা আৰু কেটেনেচন
মিথেন (CH₄)-ৰ ইলেক্ট্ৰন ডট গঠন কি?
ক) কাৰ্বনৰ চাৰিওফালে চাৰিটা একক কোভেলেন্ট বন্ধন
খ) কাৰ্বনৰ চাৰিওফালে দুটা দ্বৈত বন্ধন
গ) এটা ত্ৰৈমুখী বন্ধন আৰু এটা একক বন্ধন
ঘ) চাৰিটা আয়নিক বন্ধন
উত্তৰ: ক) কাৰ্বনৰ চাৰিওফালে চাৰিটা একক কোভেলেন্ট বন্ধন
গ্ৰাফাইট সম্পৰ্কে কোনটো কথা সঠিক?
ক) ই আটাইতকৈ কঠিন পদাৰ্থ।
খ) ই বিদ্যুতৰ এটা ভাল পৰিবাহক।
গ) ই তাপৰ এটা দুৰ্বল পৰিবাহক।
ঘ) ইয়াৰ এটা ত্ৰি-মাত্ৰিক দৃঢ় গঠন আছে।
উত্তৰ: খ) ই বিদ্যুতৰ এটা ভাল পৰিবাহক।
ইথাইন (C₂H₂)-ত কি ধৰণৰ বন্ধন থাকে?
ক) একক বন্ধন
খ) দ্বৈত বন্ধন
গ) ত্ৰৈমুখী বন্ধন
ঘ) আয়নিক বন্ধন
উত্তৰ: গ) ত্ৰৈমুখী বন্ধন
ইথানলত কোনটো কাৰ্যকাৰী গোট উপস্থিত থাকে?
ক) –COOH
খ) –CHO
গ) –OH
ঘ) –CO
উত্তৰ: গ) –OH
ইথানয়িক এচিডে সোডিয়াম বাইকাৰ্বোনেটৰ সৈতে বিক্ৰিয়া কৰিলে কি হয়?
ক) হাইড্ৰজেন গেছ উৎপন্ন হয়।
খ) কাৰ্বন ডাই-অক্সাইড গেছ উৎপন্ন হয়।
গ) অক্সিজেন গেছ উৎপন্ন হয়।
ঘ) মিথেন গেছ উৎপন্ন হয়।
উত্তৰ: খ) কাৰ্বন ডাই-অক্সাইড গেছ উৎপন্ন হয়।
তলৰ কোনটো হাইড্ৰ’কাৰ্বনে সংযোজন বিক্ৰিয়া কৰে?
ক) C₂H₆
খ) C₃H₈
গ) C₂H₂
ঘ) CH₄
উত্তৰ: গ) C₂H₂
সন্তৃপ্ত আৰু অসম্পৃপ্ত হাইড্ৰ’কাৰ্বনৰ মাজৰ মূল পাৰ্থক্য কি?
ক) আয়নিক বন্ধনৰ উপস্থিতি
খ) কাৰ্যকাৰী গোটৰ ধৰণ
গ) একক, দ্বৈত বা ত্ৰৈমুখী বন্ধনৰ উপস্থিতি
ঘ) কাৰ্বনৰ পৰিমাণ
উত্তৰ: গ) একক, দ্বৈত বা ত্ৰৈমুখী বন্ধনৰ উপস্থিতি
ইথানয়িক এচিড শীতকালত ঠাণ্ডা পৰিস্থিতিত জমি যায় কিয়?
ক) ইয়াৰ গলনাংক কম।
খ) ইয়াৰ গলনাংক 290 K।
গ) ই এটা শক্তিশালী এচিড।
ঘ) ই পানীৰ সৈতে বিক্ৰিয়া কৰে।
উত্তৰ: খ) ইয়াৰ গলনাংক 290 K।
ডিটাৰ্জেন্ট কঠিন পানীত চাবোনতকৈ অধিক কাৰ্যকৰ কিয়?
ক) ডিটাৰ্জেন্ট মাইচেল সৃষ্টি কৰে।
খ) ডিটাৰ্জেন্ট কেলচিয়াম আৰু মেগনেচিয়াম আয়নৰ সৈতে বিক্ৰিয়া নকৰে।
গ) ডিটাৰ্জেন্টৰ পিএইচ চাবোনতকৈ বেছি।
ঘ) ডিটাৰ্জেন্ট তেল বেছি ভালদৰে গলায়।
উত্তৰ: খ) ডিটাৰ্জেন্ট কেলচিয়াম আৰু মেগনেচিয়াম আয়নৰ সৈতে বিক্ৰিয়া নকৰে।
কাৰ্বনৰ কোনটো গুণে বহুল সংখ্যক যৌগ গঠন কৰিবলৈ সক্ষম কৰে?
ক) উচ্চ গলনাংক
খ) চতুৰ্মুখিতা আৰু কেটেনেচন
গ) উচ্চ বিক্ৰিয়াশীলতা
ঘ) আয়নিক বন্ধন গঠনৰ ক্ষমতা
উত্তৰ: খ) চতুৰ্মুখিতা আৰু কেটেনেচন
মিথেন (CH₄)-ৰ ইলেক্ট্ৰন ডট গঠন কি?
ক) কাৰ্বনৰ চাৰিওফালে চাৰিটা একক কোভেলেন্ট বন্ধন
খ) কাৰ্বনৰ চাৰিওফালে দুটা দ্বৈত বন্ধন
গ) এটা ত্ৰৈমুখী বন্ধন আৰু এটা একক বন্ধন
ঘ) চাৰিটা আয়নিক বন্ধন
উত্তৰ: ক) কাৰ্বনৰ চাৰিওফালে চাৰিটা একক কোভেলেন্ট বন্ধন
গ্ৰাফাইট সম্পৰ্কে কোনটো কথা সঠিক?
ক) ই আটাইতকৈ কঠিন পদাৰ্থ।
খ) ই বিদ্যুতৰ এটা ভাল পৰিবাহক।
গ) ই তাপৰ এটা দুৰ্বল পৰিবাহক।
ঘ) ইয়াৰ এটা ত্ৰি-মাত্ৰিক দৃঢ় গঠন আছে।
উত্তৰ: খ) ই বিদ্যুতৰ এটা ভাল পৰিবাহক।
ইথাইন (C₂H₂)-ত কি ধৰণৰ বন্ধন থাকে?
ক) একক বন্ধন
খ) দ্বৈত বন্ধন
গ) ত্ৰৈমুখী বন্ধন
ঘ) আয়নিক বন্ধন
উত্তৰ: গ) ত্ৰৈমুখী বন্ধন
ইথানলত কোনটো কাৰ্যকাৰী গোট উপস্থিত থাকে?
ক) –COOH
খ) –CHO
গ) –OH
ঘ) –CO
উত্তৰ: গ) –OH
ইথানয়িক এচিডে সোডিয়াম বাইকাৰ্বোনেটৰ সৈতে বিক্ৰিয়া কৰিলে কি হয়?
ক) হাইড্ৰজেন গেছ উৎপন্ন হয়।
খ) কাৰ্বন ডাই-অক্সাইড গেছ উৎপন্ন হয়।
গ) অক্সিজেন গেছ উৎপন্ন হয়।
ঘ) মিথেন গেছ উৎপন্ন হয়।
উত্তৰ: খ) কাৰ্বন ডাই-অক্সাইড গেছ উৎপন্ন হয়।
তলৰ কোনটো হাইড্ৰ’কাৰ্বনে সংযোজন বিক্ৰিয়া কৰে?
ক) C₂H₆
খ) C₃H₈
গ) C₂H₂
ঘ) CH₄
উত্তৰ: গ) C₂H₂
সন্তৃপ্ত আৰু অসম্পৃপ্ত হাইড্ৰ’কাৰ্বনৰ মাজৰ মূল পাৰ্থক্য কি?
ক) আয়নিক বন্ধনৰ উপস্থিতি
খ) কাৰ্যকাৰী গোটৰ ধৰণ
গ) একক, দ্বৈত বা ত্ৰৈমুখী বন্ধনৰ উপস্থিতি
ঘ) কাৰ্বনৰ পৰিমাণ
উত্তৰ: গ) একক, দ্বৈত বা ত্ৰৈমুখী বন্ধনৰ উপস্থিতি
ইথানয়িক এচিড শীতকালত ঠাণ্ডা পৰিস্থিতিত জমি যায় কিয়?
ক) ইয়াৰ গলনাংক কম।
খ) ইয়াৰ গলনাংক 290 K।
গ) ই এটা শক্তিশালী এচিড।
ঘ) ই পানীৰ সৈতে বিক্ৰিয়া কৰে।
উত্তৰ: খ) ইয়াৰ গলনাংক 290 K।
ডিটাৰ্জেন্ট কঠিন পানীত চাবোনতকৈ অধিক কাৰ্যকৰ কিয়?
ক) ডিটাৰ্জেন্ট মাইচেল সৃষ্টি কৰে।
খ) ডিটাৰ্জেন্ট কেলচিয়াম আৰু মেগনেচিয়াম আয়নৰ সৈতে বিক্ৰিয়া নকৰে।
গ) ডিটাৰ্জেন্টৰ পিএইচ চাবোনতকৈ বেছি।
ঘ) ডিটাৰ্জেন্ট তেল বেছি ভালদৰে গলায়।
উত্তৰ: খ) ডিটাৰ্জেন্ট কেলচিয়াম আৰু মেগনেচিয়াম আয়নৰ সৈতে বিক্ৰিয়া নকৰে।
কাৰ্বন যৌগৰ প্ৰয়োগ আৰু বিক্ৰিয়াৰ ওপৰত MCQs
কাৰ্বনৰ আটাইতকৈ কঠিন অলট্ৰ’প কোনটো?
ক) গ্ৰাফাইট
খ) হীৰা
গ) ফুলাৰিন
ঘ) কয়লা
উত্তৰ: খ) হীৰা
বুটেনৰ আণৱিক সূত্ৰ কি?
ক) C₃H₈
খ) C₄H₁₀
গ) C₅H₁₂
ঘ) C₂H₆
উত্তৰ: খ) C₄H₁₀
সন্তৃপ্ত হাইড্ৰ’কাৰ্বনৰ উদাহৰণ কোনটো?
ক) ইথিন (C₂H₄)
খ) ইথাইন (C₂H₂)
গ) মিথেন (CH₄)
ঘ) বেনজিন (C₆H₆)
উত্তৰ: গ) মিথেন (CH₄)
কাৰ্বনৰ কোনটো গুণে ইয়াক দীঘল চেইন আৰু ৰিং গঠন কৰিবলৈ সক্ষম কৰে?
ক) উচ্চ তড়িৎঋণাত্মকতা
খ) আয়নিক বন্ধন গঠনৰ ক্ষমতা
গ) কেটেনেচন
ঘ) নিম্ন গলনাংক
উত্তৰ: গ) কেটেনেচন
তলৰ কোনটো এটা দুৰ্বল এচিড?
ক) হাইড্ৰোক্ল’ৰিক এচিড
খ) ছালফিউৰিক এচিড
গ) ইথানয়িক এচিড
ঘ) নাইট্ৰিক এচিড
উত্তৰ: গ) ইথানয়িক এচিড
কাৰ্বনৰ আটাইতকৈ কঠিন অলট্ৰ’প কোনটো?
ক) গ্ৰাফাইট
খ) হীৰা
গ) ফুলাৰিন
ঘ) কয়লা
উত্তৰ: খ) হীৰা
বুটেনৰ আণৱিক সূত্ৰ কি?
ক) C₃H₈
খ) C₄H₁₀
গ) C₅H₁₂
ঘ) C₂H₆
উত্তৰ: খ) C₄H₁₀
সন্তৃপ্ত হাইড্ৰ’কাৰ্বনৰ উদাহৰণ কোনটো?
ক) ইথিন (C₂H₄)
খ) ইথাইন (C₂H₂)
গ) মিথেন (CH₄)
ঘ) বেনজিন (C₆H₆)
উত্তৰ: গ) মিথেন (CH₄)
কাৰ্বনৰ কোনটো গুণে ইয়াক দীঘল চেইন আৰু ৰিং গঠন কৰিবলৈ সক্ষম কৰে?
ক) উচ্চ তড়িৎঋণাত্মকতা
খ) আয়নিক বন্ধন গঠনৰ ক্ষমতা
গ) কেটেনেচন
ঘ) নিম্ন গলনাংক
উত্তৰ: গ) কেটেনেচন
তলৰ কোনটো এটা দুৰ্বল এচিড?
ক) হাইড্ৰোক্ল’ৰিক এচিড
খ) ছালফিউৰিক এচিড
গ) ইথানয়িক এচিড
ঘ) নাইট্ৰিক এচিড
উত্তৰ: গ) ইথানয়িক এচিড
ইথানলৰ পৰা পানী অপসাৰণৰ বিক্ৰিয়াক কি বোলা হয়?
ক) দহন
খ) অক্সিডেচন
গ) ডিহাইড্ৰেচন
ঘ) সংযোজন
উত্তৰ: গ) ডিহাইড্ৰেচন
ইথানল আৰু ইথানয়িক এচিডৰ বিক্ৰিয়াৰ ফলত সৃষ্টি হোৱা এস্টাৰৰ নাম কি?
ক) সোডিয়াম এচিটেট
খ) ইথাইল ইথানোয়েট
গ) ইথানল কাৰ্বক্সাইলেট
ঘ) এচিটিক এস্টাৰ
উত্তৰ: খ) ইথাইল ইথানোয়েট
বায়োগেছৰ মুখ্য উপাদান কোনটো?
ক) মিথেন
খ) ইথেন
গ) কাৰ্বন ডাই-অক্সাইড
ঘ) হাইড্ৰ’জেন
উত্তৰ: ক) মিথেন
হাইড্ৰ’কাৰ্বনৰ দহনৰ ফলত কি উৎপন্ন হয়?
ক) কাৰ্বন মন’ক্সাইড আৰু পানী
খ) কাৰ্বন ডাই-অক্সাইড আৰু পানী
গ) কাৰ্বন আৰু হাইড্ৰ’জেন
ঘ) অক্সিজেন আৰু কাৰ্বন ডাই-অক্সাইড
উত্তৰ: খ) কাৰ্বন ডাই-অক্সাইড আৰু পানী
অল্ডিহাইডত কোনটো কাৰ্যকাৰী গোট থাকে?
ক) –COOH
খ) –CHO
গ) –OH
ঘ) –CO
উত্তৰ: খ) –CHO
ইথানয়িক এচিডৰ ৰাসায়নিক সূত্ৰ কি?
ক) CH₃OH
খ) CH₄
গ) CH₃COOH
ঘ) C₂H₆O
উত্তৰ: গ) CH₃COOH
তলৰ কোনটো বিক্ৰিয়াক চাবোন প্ৰস্তুতিত ব্যৱহাৰ কৰা হয় (সাপোনিফিকেচন)?
ক) এস্টাৰ + পানী → এলকোহল + এচিড
খ) এস্টাৰ + ক্ষাৰ → এলকোহল + লৱণ
গ) এলকোহল + এচিড → এস্টাৰ + পানী
ঘ) এলকোহল + অক্সিজেন → এচিড
উত্তৰ: খ) এস্টাৰ + ক্ষাৰ → এলকোহল + লৱণ
তলৰ কোনটো যৌগত ত্ৰৈমুখী বন্ধন থাকে?
ক) মিথেন
খ) ইথেন
গ) ইথাইন
ঘ) বেনজিন
উত্তৰ: গ) ইথাইন
চাবোন সম্পৰ্কে কোনটো সঠিক?
ক) ই কঠিন পানীত স্কাম সৃষ্টি কৰে।
খ) ই কঠিন পানীত ডিটাৰ্জেন্টতকৈ অধিক কার্যকৰ।
গ) ই মাইচেল সৃষ্টি নকৰে।
ঘ) ই ছালফ’নিক এচিডৰ সোডিয়াম লৱণ।
উত্তৰ: ক) ই কঠিন পানীত স্কাম সৃষ্টি কৰে।
সন্তৃপ্ত আৰু অসম্পৃপ্ত হাইড্ৰ’কাৰ্বনৰ মাজত পাৰ্থক্য কৰিবলৈ কোনটো পৰীক্ষা ব্যৱহাৰ কৰা হয়?
ক) জুই পৰীক্ষা
খ) ব্ৰ’মিন পানীৰ পৰীক্ষা
গ) চুন পানীৰ পৰীক্ষা
ঘ) লিটমাছ পৰীক্ষা
উত্তৰ: খ) ব্ৰ’মিন পানীৰ পৰীক্ষা
বেনজিনৰ আণৱিক সূত্ৰ কি?
ক) C₆H₆
খ) C₆H₁₂
গ) C₄H₆
ঘ) C₇H₈
উত্তৰ: ক) C₆H₆
তলৰ কোনটো এটা অক্সিডাইজিং এজেন্ট?
ক) ক্ষাৰীয় পটাচিয়াম পাৰমেঙ্গানেট
খ) হাইড্ৰোক্ল’ৰিক এচিড
গ) সোডিয়াম হাইড্ৰক্সাইড
ঘ) ইথানল
উত্তৰ: ক) ক্ষাৰীয় পটাচিয়াম পাৰমেঙ্গানেট
ডিটাৰ্জেন্ট কঠিন পানীত চাবোনতকৈ অধিক কার্যকৰ কিয়?
ক) ডিটাৰ্জেন্ট বেছি ফেনা সৃষ্টি কৰে।
খ) ডিটাৰ্জেন্ট স্কাম সৃষ্টি নকৰে।
গ) ডিটাৰ্জেন্ট বায়’ডিগ্ৰেডেবল।
ঘ) ডিটাৰ্জেন্ট সস্তা।
উত্তৰ: খ) ডিটাৰ্জেন্ট স্কাম সৃষ্টি নকৰে।
অসম্পৃপ্ত হাইড্ৰ’কাৰ্বনে দহনকালত কোন ধৰণৰ জুই উৎপন্ন কৰে?
ক) নীলা জুই যি কোনো কালি উৎপন্ন নকৰে।
খ) হলদীয়া জুই যি কালি উৎপন্ন কৰে।
গ) সেউজীয়া জুই।
ঘ) বৰ্ণহীন জুই।
উত্তৰ: খ) হলদীয়া জুই যি কালি উৎপন্ন কৰে।
আলকেনৰ সাধাৰণ সূত্ৰ কি?
ক) CnH2n+2
খ) CnH2n
গ) CnH2n-2
ঘ) CnHn
উত্তৰ: ক) CnH2n+2
Hindi Medium
ইথানলৰ পৰা পানী অপসাৰণৰ বিক্ৰিয়াক কি বোলা হয়?
ক) দহন
খ) অক্সিডেচন
গ) ডিহাইড্ৰেচন
ঘ) সংযোজন
উত্তৰ: গ) ডিহাইড্ৰেচন
ইথানল আৰু ইথানয়িক এচিডৰ বিক্ৰিয়াৰ ফলত সৃষ্টি হোৱা এস্টাৰৰ নাম কি?
ক) সোডিয়াম এচিটেট
খ) ইথাইল ইথানোয়েট
গ) ইথানল কাৰ্বক্সাইলেট
ঘ) এচিটিক এস্টাৰ
উত্তৰ: খ) ইথাইল ইথানোয়েট
বায়োগেছৰ মুখ্য উপাদান কোনটো?
ক) মিথেন
খ) ইথেন
গ) কাৰ্বন ডাই-অক্সাইড
ঘ) হাইড্ৰ’জেন
উত্তৰ: ক) মিথেন
হাইড্ৰ’কাৰ্বনৰ দহনৰ ফলত কি উৎপন্ন হয়?
ক) কাৰ্বন মন’ক্সাইড আৰু পানী
খ) কাৰ্বন ডাই-অক্সাইড আৰু পানী
গ) কাৰ্বন আৰু হাইড্ৰ’জেন
ঘ) অক্সিজেন আৰু কাৰ্বন ডাই-অক্সাইড
উত্তৰ: খ) কাৰ্বন ডাই-অক্সাইড আৰু পানী
অল্ডিহাইডত কোনটো কাৰ্যকাৰী গোট থাকে?
ক) –COOH
খ) –CHO
গ) –OH
ঘ) –CO
উত্তৰ: খ) –CHO
ইথানয়িক এচিডৰ ৰাসায়নিক সূত্ৰ কি?
ক) CH₃OH
খ) CH₄
গ) CH₃COOH
ঘ) C₂H₆O
উত্তৰ: গ) CH₃COOH
তলৰ কোনটো বিক্ৰিয়াক চাবোন প্ৰস্তুতিত ব্যৱহাৰ কৰা হয় (সাপোনিফিকেচন)?
ক) এস্টাৰ + পানী → এলকোহল + এচিড
খ) এস্টাৰ + ক্ষাৰ → এলকোহল + লৱণ
গ) এলকোহল + এচিড → এস্টাৰ + পানী
ঘ) এলকোহল + অক্সিজেন → এচিড
উত্তৰ: খ) এস্টাৰ + ক্ষাৰ → এলকোহল + লৱণ
তলৰ কোনটো যৌগত ত্ৰৈমুখী বন্ধন থাকে?
ক) মিথেন
খ) ইথেন
গ) ইথাইন
ঘ) বেনজিন
উত্তৰ: গ) ইথাইন
চাবোন সম্পৰ্কে কোনটো সঠিক?
ক) ই কঠিন পানীত স্কাম সৃষ্টি কৰে।
খ) ই কঠিন পানীত ডিটাৰ্জেন্টতকৈ অধিক কার্যকৰ।
গ) ই মাইচেল সৃষ্টি নকৰে।
ঘ) ই ছালফ’নিক এচিডৰ সোডিয়াম লৱণ।
উত্তৰ: ক) ই কঠিন পানীত স্কাম সৃষ্টি কৰে।
সন্তৃপ্ত আৰু অসম্পৃপ্ত হাইড্ৰ’কাৰ্বনৰ মাজত পাৰ্থক্য কৰিবলৈ কোনটো পৰীক্ষা ব্যৱহাৰ কৰা হয়?
ক) জুই পৰীক্ষা
খ) ব্ৰ’মিন পানীৰ পৰীক্ষা
গ) চুন পানীৰ পৰীক্ষা
ঘ) লিটমাছ পৰীক্ষা
উত্তৰ: খ) ব্ৰ’মিন পানীৰ পৰীক্ষা
বেনজিনৰ আণৱিক সূত্ৰ কি?
ক) C₆H₆
খ) C₆H₁₂
গ) C₄H₆
ঘ) C₇H₈
উত্তৰ: ক) C₆H₆
তলৰ কোনটো এটা অক্সিডাইজিং এজেন্ট?
ক) ক্ষাৰীয় পটাচিয়াম পাৰমেঙ্গানেট
খ) হাইড্ৰোক্ল’ৰিক এচিড
গ) সোডিয়াম হাইড্ৰক্সাইড
ঘ) ইথানল
উত্তৰ: ক) ক্ষাৰীয় পটাচিয়াম পাৰমেঙ্গানেট
ডিটাৰ্জেন্ট কঠিন পানীত চাবোনতকৈ অধিক কার্যকৰ কিয়?
ক) ডিটাৰ্জেন্ট বেছি ফেনা সৃষ্টি কৰে।
খ) ডিটাৰ্জেন্ট স্কাম সৃষ্টি নকৰে।
গ) ডিটাৰ্জেন্ট বায়’ডিগ্ৰেডেবল।
ঘ) ডিটাৰ্জেন্ট সস্তা।
উত্তৰ: খ) ডিটাৰ্জেন্ট স্কাম সৃষ্টি নকৰে।
অসম্পৃপ্ত হাইড্ৰ’কাৰ্বনে দহনকালত কোন ধৰণৰ জুই উৎপন্ন কৰে?
ক) নীলা জুই যি কোনো কালি উৎপন্ন নকৰে।
খ) হলদীয়া জুই যি কালি উৎপন্ন কৰে।
গ) সেউজীয়া জুই।
ঘ) বৰ্ণহীন জুই।
উত্তৰ: খ) হলদীয়া জুই যি কালি উৎপন্ন কৰে।
আলকেনৰ সাধাৰণ সূত্ৰ কি?
ক) CnH2n+2
খ) CnH2n
গ) CnH2n-2
ঘ) CnHn
উত্তৰ: ক) CnH2n+2
कार्बन का कौन सा गुण इसे बड़ी संख्या में यौगिक बनाने में सक्षम बनाता है?
a) उच्च गलनांक
b) चतुर्मुखता और कैटेनेशन
c) उच्च प्रतिक्रियाशीलता
d) आयनिक बंधन बनाने की क्षमता
उत्तर: b) चतुर्मुखता और कैटेनेशन
मीथेन (CH₄) का इलेक्ट्रॉन डॉट स्ट्रक्चर क्या है?
a) कार्बन के चारों ओर चार एकल सहसंयोजक बंधन
b) कार्बन के चारों ओर दो दोहरे बंधन
c) एक त्रैध्रुवीय बंधन और एक एकल बंधन
d) चार आयनिक बंधन
उत्तर: a) कार्बन के चारों ओर चार एकल सहसंयोजक बंधन
ग्रेफाइट के बारे में कौन सा कथन सही है?
a) यह सबसे कठोर पदार्थ है।
b) यह विद्युत का अच्छा संवाहक है।
c) यह ऊष्मा का खराब संवाहक है।
d) इसका त्रिआयामी कठोर संरचना है।
उत्तर: b) यह विद्युत का अच्छा संवाहक है।
इथाइन (C₂H₂) में किस प्रकार का बंधन होता है?
a) एकल बंधन
b) दोहरा बंधन
c) त्रैध्रुवीय बंधन
d) आयनिक बंधन
उत्तर: c) त्रैध्रुवीय बंधन
इथेनॉल में कौन सा कार्यात्मक समूह उपस्थित होता है?
a) –COOH
b) –CHO
c) –OH
d) –CO
उत्तर: c) –OH
इथेनोइक एसिड सोडियम बाइकार्बोनेट के साथ प्रतिक्रिया करने पर क्या होता है?
a) हाइड्रोजन गैस उत्पन्न होती है।
b) कार्बन डाइऑक्साइड गैस उत्पन्न होती है।
c) ऑक्सीजन गैस उत्पन्न होती है।
d) मीथेन गैस उत्पन्न होती है।
उत्तर: b) कार्बन डाइऑक्साइड गैस उत्पन्न होती है।
निम्नलिखित में से कौन सा हाइड्रोकार्बन संयोजन प्रतिक्रिया करता है?
a) C₂H₆
b) C₃H₈
c) C₂H₂
d) CH₄
उत्तर: c) C₂H₂
संतृप्त और असंतृप्त हाइड्रोकार्बन में मुख्य अंतर क्या है?
a) आयनिक बंधन की उपस्थिति
b) कार्यात्मक समूह का प्रकार
c) एकल, दोहरे या त्रैध्रुवीय बंधन की उपस्थिति
d) कार्बन की संख्या
उत्तर: c) एकल, दोहरे या त्रैध्रुवीय बंधन की उपस्थिति
इथेनोइक एसिड सर्दियों में ठंडे मौसम में जम क्यों जाता है?
a) इसका गलनांक कम है।
b) इसका गलनांक 290 K है।
c) यह एक मजबूत एसिड है।
d) यह पानी के साथ प्रतिक्रिया करता है।
उत्तर: b) इसका गलनांक 290 K है।
कठोर पानी में साबुन की तुलना में डिटर्जेंट अधिक प्रभावी क्यों हैं?
a) डिटर्जेंट माइसेल बनाते हैं।
b) डिटर्जेंट कैल्शियम और मैग्नीशियम आयनों के साथ प्रतिक्रिया नहीं करते।
c) डिटर्जेंट का pH साबुन से अधिक होता है।
d) डिटर्जेंट तेल को अधिक प्रभावी ढंग से घोलते हैं।
उत्तर: b) डिटर्जेंट कैल्शियम और मैग्नीशियम आयनों के साथ प्रतिक्रिया नहीं करते।
कार्बन का कौन सा गुण इसे बड़ी संख्या में यौगिक बनाने में सक्षम बनाता है?
a) उच्च गलनांक
b) चतुर्मुखता और कैटेनेशन
c) उच्च प्रतिक्रियाशीलता
d) आयनिक बंधन बनाने की क्षमता
उत्तर: b) चतुर्मुखता और कैटेनेशन
मीथेन (CH₄) का इलेक्ट्रॉन डॉट स्ट्रक्चर क्या है?
a) कार्बन के चारों ओर चार एकल सहसंयोजक बंधन
b) कार्बन के चारों ओर दो दोहरे बंधन
c) एक त्रैध्रुवीय बंधन और एक एकल बंधन
d) चार आयनिक बंधन
उत्तर: a) कार्बन के चारों ओर चार एकल सहसंयोजक बंधन
ग्रेफाइट के बारे में कौन सा कथन सही है?
a) यह सबसे कठोर पदार्थ है।
b) यह विद्युत का अच्छा संवाहक है।
c) यह ऊष्मा का खराब संवाहक है।
d) इसका त्रिआयामी कठोर संरचना है।
उत्तर: b) यह विद्युत का अच्छा संवाहक है।
इथाइन (C₂H₂) में किस प्रकार का बंधन होता है?
a) एकल बंधन
b) दोहरा बंधन
c) त्रैध्रुवीय बंधन
d) आयनिक बंधन
उत्तर: c) त्रैध्रुवीय बंधन
इथेनॉल में कौन सा कार्यात्मक समूह उपस्थित होता है?
a) –COOH
b) –CHO
c) –OH
d) –CO
उत्तर: c) –OH
इथेनोइक एसिड सोडियम बाइकार्बोनेट के साथ प्रतिक्रिया करने पर क्या होता है?
a) हाइड्रोजन गैस उत्पन्न होती है।
b) कार्बन डाइऑक्साइड गैस उत्पन्न होती है।
c) ऑक्सीजन गैस उत्पन्न होती है।
d) मीथेन गैस उत्पन्न होती है।
उत्तर: b) कार्बन डाइऑक्साइड गैस उत्पन्न होती है।
निम्नलिखित में से कौन सा हाइड्रोकार्बन संयोजन प्रतिक्रिया करता है?
a) C₂H₆
b) C₃H₈
c) C₂H₂
d) CH₄
उत्तर: c) C₂H₂
संतृप्त और असंतृप्त हाइड्रोकार्बन में मुख्य अंतर क्या है?
a) आयनिक बंधन की उपस्थिति
b) कार्यात्मक समूह का प्रकार
c) एकल, दोहरे या त्रैध्रुवीय बंधन की उपस्थिति
d) कार्बन की संख्या
उत्तर: c) एकल, दोहरे या त्रैध्रुवीय बंधन की उपस्थिति
इथेनोइक एसिड सर्दियों में ठंडे मौसम में जम क्यों जाता है?
a) इसका गलनांक कम है।
b) इसका गलनांक 290 K है।
c) यह एक मजबूत एसिड है।
d) यह पानी के साथ प्रतिक्रिया करता है।
उत्तर: b) इसका गलनांक 290 K है।
कठोर पानी में साबुन की तुलना में डिटर्जेंट अधिक प्रभावी क्यों हैं?
a) डिटर्जेंट माइसेल बनाते हैं।
b) डिटर्जेंट कैल्शियम और मैग्नीशियम आयनों के साथ प्रतिक्रिया नहीं करते।
c) डिटर्जेंट का pH साबुन से अधिक होता है।
d) डिटर्जेंट तेल को अधिक प्रभावी ढंग से घोलते हैं।
उत्तर: b) डिटर्जेंट कैल्शियम और मैग्नीशियम आयनों के साथ प्रतिक्रिया नहीं करते।
कार्बन यौगिकों की प्रतिक्रिया और उपयोग पर MCQs
कार्बन का सबसे कठोर रूप कौन सा है?
a) ग्रेफाइट
b) हीरा
c) फुलरीन
d) कोयला
उत्तर: b) हीरा
ब्यूटेन का आणविक सूत्र क्या है?
a) C₃H₈
b) C₄H₁₀
c) C₅H₁₂
d) C₂H₆
उत्तर: b) C₄H₁₀
संतृप्त हाइड्रोकार्बन का उदाहरण कौन सा है?
a) इथीन (C₂H₄)
b) इथाइन (C₂H₂)
c) मीथेन (CH₄)
d) बेंजीन (C₆H₆)
उत्तर: c) मीथेन (CH₄)
कार्बन का कौन सा गुण इसे लंबी श्रृंखला और रिंग बनाने में सक्षम बनाता है?
a) उच्च विद्युतऋणात्मकता
b) आयनिक बंधन बनाने की क्षमता
c) कैटेनेशन
d) कम गलनांक
उत्तर: c) कैटेनेशन
निम्नलिखित में से कौन सा एक कमजोर एसिड है?
a) हाइड्रोक्लोरिक एसिड
b) सल्फ्यूरिक एसिड
c) इथेनोइक एसिड
d) नाइट्रिक एसिड
उत्तर: c) इथेनोइक एसिड
कार्बन का सबसे कठोर रूप कौन सा है?
a) ग्रेफाइट
b) हीरा
c) फुलरीन
d) कोयला
उत्तर: b) हीराब्यूटेन का आणविक सूत्र क्या है?
a) C₃H₈
b) C₄H₁₀
c) C₅H₁₂
d) C₂H₆
उत्तर: b) C₄H₁₀संतृप्त हाइड्रोकार्बन का उदाहरण कौन सा है?
a) इथीन (C₂H₄)
b) इथाइन (C₂H₂)
c) मीथेन (CH₄)
d) बेंजीन (C₆H₆)
उत्तर: c) मीथेन (CH₄)कार्बन का कौन सा गुण इसे लंबी श्रृंखला और रिंग बनाने में सक्षम बनाता है?
a) उच्च विद्युतऋणात्मकता
b) आयनिक बंधन बनाने की क्षमता
c) कैटेनेशन
d) कम गलनांक
उत्तर: c) कैटेनेशननिम्नलिखित में से कौन सा एक कमजोर एसिड है?
a) हाइड्रोक्लोरिक एसिड
b) सल्फ्यूरिक एसिड
c) इथेनोइक एसिड
d) नाइट्रिक एसिड
उत्तर: c) इथेनोइक एसिड
इथेनॉल से पानी को हटाने की प्रतिक्रिया को क्या कहते हैं?
a) दहन
b) ऑक्सीकरण
c) निर्जलीकरण (डिहाइड्रेशन)
d) संयोजन
उत्तर: c) निर्जलीकरण (डिहाइड्रेशन)
इथेनॉल और इथेनोइक एसिड की प्रतिक्रिया से बनने वाले एस्टर का नाम क्या है?
a) सोडियम एसीटेट
b) इथाइल इथेनोएट
c) इथेनॉल कार्बोक्साइलेट
d) एसीटिक एस्टर
उत्तर: b) इथाइल इथेनोएट
बायोगैस का मुख्य घटक क्या है?
a) मीथेन
b) इथेन
c) कार्बन डाइऑक्साइड
d) हाइड्रोजन
उत्तर: a) मीथेन
हाइड्रोकार्बन के दहन से क्या उत्पन्न होता है?
a) कार्बन मोनोऑक्साइड और पानी
b) कार्बन डाइऑक्साइड और पानी
c) कार्बन और हाइड्रोजन
d) ऑक्सीजन और कार्बन डाइऑक्साइड
उत्तर: b) कार्बन डाइऑक्साइड और पानी
एल्डिहाइड में कौन सा कार्यात्मक समूह होता है?
a) –COOH
b) –CHO
c) –OH
d) –CO
उत्तर: b) –CHO
इथेनोइक एसिड का रासायनिक सूत्र क्या है?
a) CH₃OH
b) CH₄
c) CH₃COOH
d) C₂H₆O
उत्तर: c) CH₃COOH
साबुन बनाने में उपयोग की जाने वाली प्रतिक्रिया को क्या कहते हैं (सपोनिफिकेशन)?
a) एस्टर + पानी → अल्कोहल + एसिड
b) एस्टर + क्षार → अल्कोहल + लवण
c) अल्कोहल + एसिड → एस्टर + पानी
d) अल्कोहल + ऑक्सीजन → एसिड
उत्तर: b) एस्टर + क्षार → अल्कोहल + लवण
निम्नलिखित में से किस यौगिक में त्रैध्रुवीय बंधन होता है?
a) मीथेन
b) इथेन
c) इथाइन
d) बेंजीन
उत्तर: c) इथाइन
साबुन के बारे में कौन सा कथन सही है?
a) यह कठोर पानी में स्कम बनाता है।
b) यह कठोर पानी में डिटर्जेंट की तुलना में अधिक प्रभावी है।
c) यह माइसेल नहीं बनाता।
d) यह सल्फोनिक एसिड का सोडियम लवण है।
उत्तर: a) यह कठोर पानी में स्कम बनाता है।
संतृप्त और असंतृप्त हाइड्रोकार्बन में अंतर करने के लिए कौन सा परीक्षण किया जाता है?
a) ज्वाला परीक्षण
b) ब्रोमीन पानी परीक्षण
c) चूने का पानी परीक्षण
d) लिटमस परीक्षण
उत्तर: b) ब्रोमीन पानी परीक्षण
बेंजीन का आणविक सूत्र क्या है?
a) C₆H₆
b) C₆H₁₂
c) C₄H₆
d) C₇H₈
उत्तर: a) C₆H₆
निम्नलिखित में से कौन एक ऑक्सीडाइजिंग एजेंट है?
a) क्षारीय पोटेशियम परमैंगनेट
b) हाइड्रोक्लोरिक एसिड
c) सोडियम हाइड्रॉक्साइड
d) इथेनॉल
उत्तर: a) क्षारीय पोटेशियम परमैंगनेट
कठोर पानी में साबुन की तुलना में डिटर्जेंट अधिक प्रभावी क्यों होते हैं?
a) डिटर्जेंट अधिक झाग बनाते हैं।
b) डिटर्जेंट स्कम नहीं बनाते।
c) डिटर्जेंट बायोडिग्रेडेबल होते हैं।
d) डिटर्जेंट सस्ते होते हैं।
उत्तर: b) डिटर्जेंट स्कम नहीं बनाते।
असंतृप्त हाइड्रोकार्बन के दहन के दौरान किस प्रकार की ज्वाला उत्पन्न होती है?
a) नीली ज्वाला जो कालिख नहीं बनाती।
b) पीली ज्वाला जो कालिख बनाती है।
c) हरी ज्वाला।
d) बिना रंग की ज्वाला।
उत्तर: b) पीली ज्वाला जो कालिख बनाती है।
एल्केन का सामान्य सूत्र क्या है?
a) CnH2n+2
b) CnH2n
c) CnH2n-2
d) CnHn
उत्तर: a) CnH2n+2
Additional:
इथेनॉल से पानी को हटाने की प्रतिक्रिया को क्या कहते हैं?
a) दहन
b) ऑक्सीकरण
c) निर्जलीकरण (डिहाइड्रेशन)
d) संयोजन
उत्तर: c) निर्जलीकरण (डिहाइड्रेशन)
इथेनॉल और इथेनोइक एसिड की प्रतिक्रिया से बनने वाले एस्टर का नाम क्या है?
a) सोडियम एसीटेट
b) इथाइल इथेनोएट
c) इथेनॉल कार्बोक्साइलेट
d) एसीटिक एस्टर
उत्तर: b) इथाइल इथेनोएट
बायोगैस का मुख्य घटक क्या है?
a) मीथेन
b) इथेन
c) कार्बन डाइऑक्साइड
d) हाइड्रोजन
उत्तर: a) मीथेन
हाइड्रोकार्बन के दहन से क्या उत्पन्न होता है?
a) कार्बन मोनोऑक्साइड और पानी
b) कार्बन डाइऑक्साइड और पानी
c) कार्बन और हाइड्रोजन
d) ऑक्सीजन और कार्बन डाइऑक्साइड
उत्तर: b) कार्बन डाइऑक्साइड और पानी
एल्डिहाइड में कौन सा कार्यात्मक समूह होता है?
a) –COOH
b) –CHO
c) –OH
d) –CO
उत्तर: b) –CHO
इथेनोइक एसिड का रासायनिक सूत्र क्या है?
a) CH₃OH
b) CH₄
c) CH₃COOH
d) C₂H₆O
उत्तर: c) CH₃COOH
साबुन बनाने में उपयोग की जाने वाली प्रतिक्रिया को क्या कहते हैं (सपोनिफिकेशन)?
a) एस्टर + पानी → अल्कोहल + एसिड
b) एस्टर + क्षार → अल्कोहल + लवण
c) अल्कोहल + एसिड → एस्टर + पानी
d) अल्कोहल + ऑक्सीजन → एसिड
उत्तर: b) एस्टर + क्षार → अल्कोहल + लवण
निम्नलिखित में से किस यौगिक में त्रैध्रुवीय बंधन होता है?
a) मीथेन
b) इथेन
c) इथाइन
d) बेंजीन
उत्तर: c) इथाइन
साबुन के बारे में कौन सा कथन सही है?
a) यह कठोर पानी में स्कम बनाता है।
b) यह कठोर पानी में डिटर्जेंट की तुलना में अधिक प्रभावी है।
c) यह माइसेल नहीं बनाता।
d) यह सल्फोनिक एसिड का सोडियम लवण है।
उत्तर: a) यह कठोर पानी में स्कम बनाता है।
संतृप्त और असंतृप्त हाइड्रोकार्बन में अंतर करने के लिए कौन सा परीक्षण किया जाता है?
a) ज्वाला परीक्षण
b) ब्रोमीन पानी परीक्षण
c) चूने का पानी परीक्षण
d) लिटमस परीक्षण
उत्तर: b) ब्रोमीन पानी परीक्षण
बेंजीन का आणविक सूत्र क्या है?
a) C₆H₆
b) C₆H₁₂
c) C₄H₆
d) C₇H₈
उत्तर: a) C₆H₆
निम्नलिखित में से कौन एक ऑक्सीडाइजिंग एजेंट है?
a) क्षारीय पोटेशियम परमैंगनेट
b) हाइड्रोक्लोरिक एसिड
c) सोडियम हाइड्रॉक्साइड
d) इथेनॉल
उत्तर: a) क्षारीय पोटेशियम परमैंगनेट
कठोर पानी में साबुन की तुलना में डिटर्जेंट अधिक प्रभावी क्यों होते हैं?
a) डिटर्जेंट अधिक झाग बनाते हैं।
b) डिटर्जेंट स्कम नहीं बनाते।
c) डिटर्जेंट बायोडिग्रेडेबल होते हैं।
d) डिटर्जेंट सस्ते होते हैं।
उत्तर: b) डिटर्जेंट स्कम नहीं बनाते।
असंतृप्त हाइड्रोकार्बन के दहन के दौरान किस प्रकार की ज्वाला उत्पन्न होती है?
a) नीली ज्वाला जो कालिख नहीं बनाती।
b) पीली ज्वाला जो कालिख बनाती है।
c) हरी ज्वाला।
d) बिना रंग की ज्वाला।
उत्तर: b) पीली ज्वाला जो कालिख बनाती है।
एल्केन का सामान्य सूत्र क्या है?
a) CnH2n+2
b) CnH2n
c) CnH2n-2
d) CnHn
उत्तर: a) CnH2n+2
সংক্ষিপ্ত উত্তর প্রশ্ন (SAQs)
- কেন একটি রাসায়নিক সমীকরণ ব্যালেন্স করা প্রয়োজন?
ক) সমীকরণটি সিমেট্রিক দেখানোর জন্য।
খ) ভর সংরক্ষণ নীতি অনুসরণ করার জন্য।
গ) বিক্রিয়ক এবং উৎপন্ন পদার্থ চিহ্নিত করার জন্য।
ঘ) বিক্রিয়ার রং নির্ধারণ করার জন্য।
উত্তর: খ) ভর সংরক্ষণ নীতি অনুসরণ করার জন্য।
ক) সমীকরণটি সিমেট্রিক দেখানোর জন্য।
খ) ভর সংরক্ষণ নীতি অনুসরণ করার জন্য।
গ) বিক্রিয়ক এবং উৎপন্ন পদার্থ চিহ্নিত করার জন্য।
ঘ) বিক্রিয়ার রং নির্ধারণ করার জন্য।
উত্তর: খ) ভর সংরক্ষণ নীতি অনুসরণ করার জন্য।
বিস্তৃত উত্তর প্রশ্ন (LAQs)
- তামার পরিশোধন প্রক্রিয়া কোন চিত্রে সঠিকভাবে দেখানো হয়েছে?
ক) তড়িৎ পরিশোধনের লেবেলযুক্ত চিত্র।
খ) ভগ্নাংশীয় পাতনের লেবেলযুক্ত চিত্র।
গ) পরিস্রাবণের লেবেলযুক্ত চিত্র।
ঘ) ব্লাস্ট ফার্নেস প্রক্রিয়ার লেবেলযুক্ত চিত্র।
উত্তর: ক) তড়িৎ পরিশোধনের লেবেলযুক্ত চিত্র।
ক) তড়িৎ পরিশোধনের লেবেলযুক্ত চিত্র।
খ) ভগ্নাংশীয় পাতনের লেবেলযুক্ত চিত্র।
গ) পরিস্রাবণের লেবেলযুক্ত চিত্র।
ঘ) ব্লাস্ট ফার্নেস প্রক্রিয়ার লেবেলযুক্ত চিত্র।
উত্তর: ক) তড়িৎ পরিশোধনের লেবেলযুক্ত চিত্র।
উক্তি এবং কারণ প্রশ্ন (A&R)
- উক্তি: সিলভার ব্রোমাইড ব্ল্যাক-এন্ড-হোয়াইট ফটোগ্রাফিতে ব্যবহৃত হয়।
কারণ: আলো সিলভার ব্রোমাইডের বিশ্লেষণের জন্য শক্তি প্রদান করে।
ক) উক্তি এবং কারণ উভয়ই সঠিক এবং কারণ উক্তি ব্যাখ্যা করে।
খ) উক্তি এবং কারণ উভয়ই সঠিক, তবে কারণ উক্তি ব্যাখ্যা করে না।
গ) উক্তি সঠিক, তবে কারণ ভুল।
ঘ) উক্তি এবং কারণ উভয়ই ভুল।
উত্তর: ক) উক্তি এবং কারণ উভয়ই সঠিক এবং কারণ উক্তি ব্যাখ্যা করে।
কারণ: আলো সিলভার ব্রোমাইডের বিশ্লেষণের জন্য শক্তি প্রদান করে।
ক) উক্তি এবং কারণ উভয়ই সঠিক এবং কারণ উক্তি ব্যাখ্যা করে।
খ) উক্তি এবং কারণ উভয়ই সঠিক, তবে কারণ উক্তি ব্যাখ্যা করে না।
গ) উক্তি সঠিক, তবে কারণ ভুল।
ঘ) উক্তি এবং কারণ উভয়ই ভুল।
উত্তর: ক) উক্তি এবং কারণ উভয়ই সঠিক এবং কারণ উক্তি ব্যাখ্যা করে।
প্রসঙ্গভিত্তিক প্রশ্ন (Case-Based)
এক ছাত্র ফটোসিন্থেসিস পরীক্ষা করার জন্য একটি গাছকে আলোতে এবং আরেকটি গাছকে অন্ধকারে ৪৮ ঘণ্টা রাখল।
প্রশ্ন ১: ফটোসিন্থেসিস চলাকালীন কোন গ্যাস নির্গত হয়?
ক) অক্সিজেন
খ) কার্বন ডাই-অক্সাইড
গ) নাইট্রোজেন
ঘ) হাইড্রোজেন
উত্তর: ক) অক্সিজেন
প্রশ্ন ২: এই পরীক্ষায় অন্ধকারে রাখা গাছটি কেন গুরুত্বপূর্ণ?
ক) গাছের বৃদ্ধি পর্যবেক্ষণ করার জন্য।
খ) দেখানোর জন্য যে আলো ফটোসিন্থেসিসের জন্য প্রয়োজন।
গ) অক্সিজেনের পরিমাণ মাপার জন্য।
ঘ) তাপমাত্রা নিয়ন্ত্রণের জন্য।
উত্তর: খ) দেখানোর জন্য যে আলো ফটোসিন্থেসিসের জন্য প্রয়োজন।
এক ছাত্র ফটোসিন্থেসিস পরীক্ষা করার জন্য একটি গাছকে আলোতে এবং আরেকটি গাছকে অন্ধকারে ৪৮ ঘণ্টা রাখল।
প্রশ্ন ১: ফটোসিন্থেসিস চলাকালীন কোন গ্যাস নির্গত হয়?
ক) অক্সিজেন
খ) কার্বন ডাই-অক্সাইড
গ) নাইট্রোজেন
ঘ) হাইড্রোজেন
উত্তর: ক) অক্সিজেন
প্রশ্ন ২: এই পরীক্ষায় অন্ধকারে রাখা গাছটি কেন গুরুত্বপূর্ণ?
ক) গাছের বৃদ্ধি পর্যবেক্ষণ করার জন্য।
খ) দেখানোর জন্য যে আলো ফটোসিন্থেসিসের জন্য প্রয়োজন।
গ) অক্সিজেনের পরিমাণ মাপার জন্য।
ঘ) তাপমাত্রা নিয়ন্ত্রণের জন্য।
উত্তর: খ) দেখানোর জন্য যে আলো ফটোসিন্থেসিসের জন্য প্রয়োজন।
চিত্রভিত্তিক প্রশ্ন (Diagram-Based)
চিত্রে "A" দ্বারা চিহ্নিত অংশটি কী?
ক) ডান অলিন্দ (Right Atrium)
খ) বাম নিলয় (Left Ventricle)
গ) মহাধমনী (Aorta)
ঘ) ফুসফুসীয় শিরা (Pulmonary Vein)
উত্তর: গ) মহাধমনী (Aorta)
পাতার ক্রস-সেকশনের চিত্রে কোন প্রক্রিয়া দেখানো হয়েছে?
ক) শ্বাসপ্রশ্বাস
খ) ট্রান্সপিরেশন
গ) ফটোসিন্থেসিস
ঘ) প্রোটিন সংশ্লেষণ
উত্তর: খ) ট্রান্সপিরেশন
চিত্রে "A" দ্বারা চিহ্নিত অংশটি কী?
ক) ডান অলিন্দ (Right Atrium)
খ) বাম নিলয় (Left Ventricle)
গ) মহাধমনী (Aorta)
ঘ) ফুসফুসীয় শিরা (Pulmonary Vein)
উত্তর: গ) মহাধমনী (Aorta)
পাতার ক্রস-সেকশনের চিত্রে কোন প্রক্রিয়া দেখানো হয়েছে?
ক) শ্বাসপ্রশ্বাস
খ) ট্রান্সপিরেশন
গ) ফটোসিন্থেসিস
ঘ) প্রোটিন সংশ্লেষণ
উত্তর: খ) ট্রান্সপিরেশন
শূন্যস্থান পূরণ (Fill-in-the-Blanks)
যখন H₂SO₄ কে দস্তার (Zinc) সাথে প্রতিক্রিয়া করানো হয় তখন ______ গ্যাস নির্গত হয়।
ক) অক্সিজেন
খ) কার্বন ডাই-অক্সাইড
গ) হাইড্রোজেন
ঘ) নাইট্রোজেন
উত্তর: গ) হাইড্রোজেন
ইথানলের কার্যকরী গোট হল ______।
ক) –COOH
খ) –CHO
গ) –OH
ঘ) –CO
উত্তর: গ) –OH
যখন H₂SO₄ কে দস্তার (Zinc) সাথে প্রতিক্রিয়া করানো হয় তখন ______ গ্যাস নির্গত হয়।
ক) অক্সিজেন
খ) কার্বন ডাই-অক্সাইড
গ) হাইড্রোজেন
ঘ) নাইট্রোজেন
উত্তর: গ) হাইড্রোজেন
ইথানলের কার্যকরী গোট হল ______।
ক) –COOH
খ) –CHO
গ) –OH
ঘ) –CO
উত্তর: গ) –OH
মিল খুঁজুন (Match the Following)
নিচের প্রতিক্রিয়া এবং তাদের ধরন মেলান:
কলাম A কলাম B A. দহন (Combustion) 1. অক্সিজেনের উপস্থিতিতে পোড়া B. নিরপেক্ষীকরণ (Neutralization) 2. অ্যাসিড + ক্ষার → লবণ + পানি C. বিশ্লেষণ (Decomposition) 3. সরল পদার্থে ভেঙে যাওয়া
ক) A-2, B-1, C-3
খ) A-1, B-3, C-2
গ) A-1, B-2, C-3
ঘ) A-3, B-2, C-1
উত্তর: গ) A-1, B-2, C-3
নিচের প্রতিক্রিয়া এবং তাদের ধরন মেলান:
| কলাম A | কলাম B |
|---|---|
| A. দহন (Combustion) | 1. অক্সিজেনের উপস্থিতিতে পোড়া |
| B. নিরপেক্ষীকরণ (Neutralization) | 2. অ্যাসিড + ক্ষার → লবণ + পানি |
| C. বিশ্লেষণ (Decomposition) | 3. সরল পদার্থে ভেঙে যাওয়া |
ক) A-2, B-1, C-3
খ) A-1, B-3, C-2
গ) A-1, B-2, C-3
ঘ) A-3, B-2, C-1
উত্তর: গ) A-1, B-2, C-3
সত্য/মিথ্যা প্রশ্ন (True/False)
লোহার মরচে ধরা একটি তাপ শোষণকারী (Endothermic) বিক্রিয়া। (সত্য/মিথ্যা)
উত্তর: মিথ্যা
মিথেনের আণবিক সূত্র CH₄। (সত্য/মিথ্যা)
উত্তর: সত্য
লোহার মরচে ধরা একটি তাপ শোষণকারী (Endothermic) বিক্রিয়া। (সত্য/মিথ্যা)
উত্তর: মিথ্যা
মিথেনের আণবিক সূত্র CH₄। (সত্য/মিথ্যা)
উত্তর: সত্য
Short Answer Questions (SAQs)
- Why is balancing a chemical equation necessary?
a) To make the equation look symmetric.
b) To follow the law of conservation of mass.
c) To identify the reactants and products.
d) To predict the color of the reaction.
Answer: b) To follow the law of conservation of mass.
a) To make the equation look symmetric.
b) To follow the law of conservation of mass.
c) To identify the reactants and products.
d) To predict the color of the reaction.
Answer: b) To follow the law of conservation of mass.
Long Answer Questions (LAQs)
- Which diagram correctly represents the refining process of copper?
a) A labeled diagram of electrolytic refining.
b) A labeled diagram of fractional distillation.
c) A labeled diagram of filtration.
d) A labeled diagram of the blast furnace process.
Answer: a) A labeled diagram of electrolytic refining.
a) A labeled diagram of electrolytic refining.
b) A labeled diagram of fractional distillation.
c) A labeled diagram of filtration.
d) A labeled diagram of the blast furnace process.
Answer: a) A labeled diagram of electrolytic refining.
Assertion and Reason (A&R) Questions
- Assertion: Silver bromide is used in black-and-white photography.
Reason: Light provides energy for the decomposition of silver bromide.
a) Both Assertion and Reason are true, and Reason explains the Assertion.
b) Both Assertion and Reason are true, but Reason does not explain the Assertion.
c) Assertion is true, but Reason is false.
d) Both Assertion and Reason are false.
Answer: a) Both Assertion and Reason are true, and Reason explains the Assertion.
Reason: Light provides energy for the decomposition of silver bromide.
a) Both Assertion and Reason are true, and Reason explains the Assertion.
b) Both Assertion and Reason are true, but Reason does not explain the Assertion.
c) Assertion is true, but Reason is false.
d) Both Assertion and Reason are false.
Answer: a) Both Assertion and Reason are true, and Reason explains the Assertion.
Case-Based Questions
A student places one potted plant in sunlight and another in the dark for 48 hours to study photosynthesis.
Q1: Which gas is released during photosynthesis?
a) Oxygen
b) Carbon dioxide
c) Nitrogen
d) Hydrogen
Answer: a) Oxygen
Q2: Why is the plant in the dark important in this experiment?
a) To observe plant growth.
b) To show that light is necessary for photosynthesis.
c) To measure the oxygen content.
d) To control the temperature.
Answer: b) To show that light is necessary for photosynthesis.
A student places one potted plant in sunlight and another in the dark for 48 hours to study photosynthesis.
Q1: Which gas is released during photosynthesis?
a) Oxygen
b) Carbon dioxide
c) Nitrogen
d) Hydrogen
Answer: a) Oxygen
Q2: Why is the plant in the dark important in this experiment?
a) To observe plant growth.
b) To show that light is necessary for photosynthesis.
c) To measure the oxygen content.
d) To control the temperature.
Answer: b) To show that light is necessary for photosynthesis.
Diagram-Based Questions
The diagram shows a human heart. Identify the part labeled "A."
a) Right atrium
b) Left ventricle
c) Aorta
d) Pulmonary vein
Answer: c) Aorta
Which process is shown in the diagram of a leaf cross-section?
a) Respiration
b) Transpiration
c) Photosynthesis
d) Protein synthesis
Answer: b) Transpiration
The diagram shows a human heart. Identify the part labeled "A."
a) Right atrium
b) Left ventricle
c) Aorta
d) Pulmonary vein
Answer: c) Aorta
Which process is shown in the diagram of a leaf cross-section?
a) Respiration
b) Transpiration
c) Photosynthesis
d) Protein synthesis
Answer: b) Transpiration
Fill-in-the-Blanks
The gas evolved when dilute H₂SO₄ reacts with zinc is ______.
a) Oxygen
b) Carbon dioxide
c) Hydrogen
d) Nitrogen
Answer: c) Hydrogen
The functional group in ethanol is ______.
a) –COOH
b) –CHO
c) –OH
d) –CO
Answer: c) –OH
The gas evolved when dilute H₂SO₄ reacts with zinc is ______.
a) Oxygen
b) Carbon dioxide
c) Hydrogen
d) Nitrogen
Answer: c) Hydrogen
The functional group in ethanol is ______.
a) –COOH
b) –CHO
c) –OH
d) –CO
Answer: c) –OH
Match the Following
Match the following reactions with their types:
Column A Column B A. Combustion 1. Burning in the presence of O₂ B. Neutralization 2. Acid + Base → Salt + Water C. Decomposition 3. Breakdown into simpler substances
a) A-2, B-1, C-3
b) A-1, B-3, C-2
c) A-1, B-2, C-3
d) A-3, B-2, C-1
Answer: c) A-1, B-2, C-3
Match the following reactions with their types:
| Column A | Column B |
|---|---|
| A. Combustion | 1. Burning in the presence of O₂ |
| B. Neutralization | 2. Acid + Base → Salt + Water |
| C. Decomposition | 3. Breakdown into simpler substances |
a) A-2, B-1, C-3
b) A-1, B-3, C-2
c) A-1, B-2, C-3
d) A-3, B-2, C-1
Answer: c) A-1, B-2, C-3
True/False Questions
Rusting of iron is an endothermic reaction. (True/False)
Answer: False
The molecular formula of methane is CH₄. (True/False)
Answer: True
hort Answer Questions (SAQs)
প্ৰশ্ন: ৰাসায়নিক সমীকৰণৰ সন্মিলনৰ প্ৰয়োজনীয়তা কি?
a) সমীকৰণটোক সমানুপাতিক কৰিবলৈ।
b) ভৰকৰ সংৰক্ষণৰ নিয়ম পালন কৰিবলৈ।
c) বিক্ৰিয়ক আৰু উৎপাদিত পদাৰ্থ চিনাক্ত কৰিবলৈ।
d) প্ৰতিক্ৰিয়াৰ ৰঙৰ পূৰ্বানুমান কৰিবলৈ।
উত্তৰ: b) ভৰকৰ সংৰক্ষণৰ নিয়ম পালন কৰিবলৈ।
Long Answer Questions (LAQs)
প্ৰশ্ন: তামাৰ পৰিশোধন প্ৰক্ৰিয়া সঠিকভাৱে ক’ন কোনটো চিত্ৰৰ দ্বাৰা প্ৰতিনিধিত্ব কৰা হৈছে?
a) বৈদ্যুতিক পৰিশোধনৰ চিত্ৰ।
b) ভগ্নাংশীয় পাতনৰ চিত্ৰ।
c) প্ৰশোধনৰ চিত্ৰ।
d) বিস্ফোৰক ভঁৰালৰ প্ৰক্ৰিয়াৰ চিত্ৰ।
উত্তৰ: a) বৈদ্যুতিক পৰিশোধনৰ চিত্ৰ।
Assertion and Reason (A&R) Questions
প্ৰশ্ন:
Assertion: কাচফল ফটো গ্ৰহণত ৰূপব্ৰোমাইড ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
Reason: পোহৰে ৰূপব্ৰোমাইডৰ বিষ্লেষণৰ বাবে শক্তি যোগান ধৰে।
a) Assertion আৰু Reason দুয়োটাই সঁচা আৰু Reason-এ Assertion ব্যাখ্যা কৰে।
b) Assertion আৰু Reason দুয়োটাই সঁচা, কিন্তু Reason-এ Assertion ব্যাখ্যা নকৰে।
c) Assertion সঁচা, কিন্তু Reason মিছা।
d) Assertion আৰু Reason দুয়োটাই মিছা।
উত্তৰ: a) Assertion আৰু Reason দুয়োটাই সঁচা আৰু Reason-এ Assertion ব্যাখ্যা কৰে।
Case-Based Questions
প্ৰশ্ন: এজন ছাত্ৰে এক টোপ পোহৰৰ তলত আৰু আনটো অন্ধকাৰত ৪৮ ঘণ্টা ৰাখি ফটোসিন্থেছিছৰ অধ্যয়ন কৰে।
Q1: ফটোসিন্থেছিছৰ সময়ত ক’ত গেছ মুকলি হয়?
a) অক্সিজেন
b) কাৰ্বন ডাইঅক্সাইড
c) নাইট্ৰ’জেন
d) হাইড্ৰজেন
উত্তৰ: a) অক্সিজেন
Q2: এই পৰীক্ষাত অন্ধকাৰত থকা গছটো কিয় গুৰুত্বপূৰ্ণ?
a) গছৰ বৃদ্ধি পৰ্যবেক্ষণ কৰিবলৈ।
b) দেখুৱাবৰ বাবে যে ফটোসিন্থেছিছৰ বাবে পোহৰ প্ৰয়োজন।
c) অক্সিজেনৰ উপাদান মাপিবলৈ।
d) তাপ নিয়ন্ত্ৰণ কৰিবলৈ।
উত্তৰ: b) দেখুৱাবৰ বাবে যে ফটোসিন্থেছিছৰ বাবে পোহৰ প্ৰয়োজন।
Diagram-Based Questions
প্ৰশ্ন: হৃদয়ৰ চিত্ৰত "A" বুলি চিহ্নিত অংশটো চিনাক্ত কৰক।
a) সোঁ অলিন্দ
b) বাওঁ নিলয়
c) মহাধমনী
d) ফুসফুসৰ শিৰা
উত্তৰ: c) মহাধমনী
প্ৰশ্ন: পাতৰ আড়ষা বিভাজনৰ চিত্ৰত কোনটো প্ৰক্ৰিয়া দেখুওৱা হৈছে?
a) শ্বসন
b) বাষ্পীভৱন
c) ফটোসিন্থেছিছ
d) প্ৰ’টিন সংশ্লেষণ
উত্তৰ: b) বাষ্পীভৱন
Fill-in-the-Blanks
প্ৰশ্ন: দ্ৰৱীভূত H₂SO₄-এ জিংকৰ সৈতে প্ৰতিক্ৰিয়া কৰিলে মুকলি হোৱা গেছটো হৈছে ______।
a) অক্সিজেন
b) কাৰ্বন ডাইঅক্সাইড
c) হাইড্ৰজেন
d) নাইট্ৰ’জেন
উত্তৰ: c) হাইড্ৰজেন
প্ৰশ্ন: ইথানলত থকা কাৰ্যকৰী গোটটো হৈছে ______।
a) –COOH
b) –CHO
c) –OH
d) –CO
উত্তৰ: c) –OH
Match the Following
প্ৰশ্ন: তলৰ প্ৰতিক্ৰিয়াবোৰৰ সৈতে তাৰ প্ৰকাৰ মিলাওক।
Column A | Column B
A. দহন → ১. O₂ৰ উপস্থিতিত জ্বলা।
B. প্ৰশমনৰ বিক্ৰিয়া → ২. অম্ল + ক্ষাৰ → লৱণ + পানী।
C. বিষ্লেষণ → ৩. সহজ পদাৰ্থত বিভাজন।
a) A-2, B-1, C-3
b) A-1, B-3, C-2
c) A-1, B-2, C-3
d) A-3, B-2, C-1
উত্তৰ: c) A-1, B-2, C-3
True/False Questions
প্ৰশ্ন: লোহাৰ খৰলনৰ প্ৰতিক্ৰিয়া এটা উষ্মাৰোহী বিক্ৰিয়া। (True/False)
উত্তৰ: False
প্ৰশ্ন: মিথেনৰ আণৱিক সূত্ৰ CH₄। (True/False)
উত্তৰ: True
Short Answer Questions (SAQs)
प्रश्न: रासायनिक समीकरण को संतुलित करना क्यों आवश्यक है?
a) समीकरण को सुंदर दिखाने के लिए।
b) द्रव्य संरक्षण के नियम का पालन करने के लिए।
c) अभिकारकों और उत्पादों की पहचान करने के लिए।
d) प्रतिक्रिया के रंग का अनुमान लगाने के लिए।
उत्तर: b) द्रव्य संरक्षण के नियम का पालन करने के लिए।
Long Answer Questions (LAQs)
प्रश्न: तांबे को परिष्कृत करने की प्रक्रिया को सही ढंग से कौन सा चित्र प्रदर्शित करता है?
a) इलेक्ट्रोलाइटिक परिशोधन का चित्र।
b) अंशीय आसवन का चित्र।
c) निस्पंदन का चित्र।
d) ब्लास्ट फर्नेस प्रक्रिया का चित्र।
उत्तर: a) इलेक्ट्रोलाइटिक परिशोधन का चित्र।
Assertion and Reason (A&R) Questions
प्रश्न:
Assertion: सिल्वर ब्रोमाइड का उपयोग श्वेत-श्याम फोटोग्राफी में किया जाता है।
Reason: प्रकाश सिल्वर ब्रोमाइड के विघटन के लिए ऊर्जा प्रदान करता है।
a) Assertion और Reason दोनों सही हैं, और Reason, Assertion की व्याख्या करता है।
b) Assertion और Reason दोनों सही हैं, लेकिन Reason, Assertion की व्याख्या नहीं करता।
c) Assertion सही है, लेकिन Reason गलत है।
d) Assertion और Reason दोनों गलत हैं।
उत्तर: a) Assertion और Reason दोनों सही हैं, और Reason, Assertion की व्याख्या करता है।
Case-Based Questions
प्रश्न: एक छात्र ने एक गमले वाले पौधे को धूप में और दूसरे को अंधेरे में 48 घंटों के लिए रखा, ताकि प्रकाश संश्लेषण का अध्ययन किया जा सके।
Q1: प्रकाश संश्लेषण के दौरान कौन सी गैस निकलती है?
a) ऑक्सीजन
b) कार्बन डाइऑक्साइड
c) नाइट्रोजन
d) हाइड्रोजन
उत्तर: a) ऑक्सीजन
Q2: इस प्रयोग में अंधेरे में रखा पौधा क्यों महत्वपूर्ण है?
a) पौधे की वृद्धि को देखने के लिए।
b) यह दिखाने के लिए कि प्रकाश संश्लेषण के लिए प्रकाश आवश्यक है।
c) ऑक्सीजन की मात्रा को मापने के लिए।
d) तापमान को नियंत्रित करने के लिए।
उत्तर: b) यह दिखाने के लिए कि प्रकाश संश्लेषण के लिए प्रकाश आवश्यक है।
Diagram-Based Questions
प्रश्न: हृदय के चित्र में "A" द्वारा दर्शाए गए भाग की पहचान करें।
a) दाहिना आलिंद
b) बायां निलय
c) महाधमनी
d) फुफ्फुसीय शिरा
उत्तर: c) महाधमनी
प्रश्न: पत्ती के क्रॉस सेक्शन के चित्र में कौन सी प्रक्रिया दिखाई गई है?
a) श्वसन
b) वाष्पोत्सर्जन
c) प्रकाश संश्लेषण
d) प्रोटीन संश्लेषण
उत्तर: b) वाष्पोत्सर्जन
Fill-in-the-Blanks
प्रश्न: जब पतला H₂SO₄ जिंक के साथ प्रतिक्रिया करता है, तो निकलने वाली गैस ______ होती है।
a) ऑक्सीजन
b) कार्बन डाइऑक्साइड
c) हाइड्रोजन
d) नाइट्रोजन
उत्तर: c) हाइड्रोजन
प्रश्न: एथेनॉल में मौजूद कार्यात्मक समूह ______ है।
a) –COOH
b) –CHO
c) –OH
d) –CO
उत्तर: c) –OH
Match the Following
प्रश्न: निम्नलिखित प्रतिक्रियाओं को उनके प्रकार से मिलाएं।
Column A | Column B
A. दहन → १. O₂ की उपस्थिति में जलना।
B. उदासीनता → २. अम्ल + क्षार → लवण + पानी।
C. अपघटन → ३. सरल पदार्थों में टूटना।
a) A-2, B-1, C-3
b) A-1, B-3, C-2
c) A-1, B-2, C-3
d) A-3, B-2, C-1
उत्तर: c) A-1, B-2, C-3
True/False Questions
प्रश्न: लोहे का जंग लगना एक उष्माशोषी प्रतिक्रिया है। (सही/गलत)
उत्तर: गलत
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
MCQ of Class 10th Science: NCERT Hindi Medium, English Medium, Bengali Medium, Assamese Medium for CBSE and State Boards
Preparing for the Class 10th Science exam can be a daunting task, especially when it comes to mastering multiple-choice questions (MCQs). Whether you're studying in Hindi, English, Bengali, or Assamese medium, this guide provides you with a comprehensive approach to excel in MCQs for CBSE and all state boards. These MCQs are also crucial for various competitive exams like NTSE, Olympiads, and state scholarship tests.
Rusting of iron is an endothermic reaction. (True/False)
Answer: False
The molecular formula of methane is CH₄. (True/False)
Answer: True
hort Answer Questions (SAQs)
প্ৰশ্ন: ৰাসায়নিক সমীকৰণৰ সন্মিলনৰ প্ৰয়োজনীয়তা কি?
a) সমীকৰণটোক সমানুপাতিক কৰিবলৈ।
b) ভৰকৰ সংৰক্ষণৰ নিয়ম পালন কৰিবলৈ।
c) বিক্ৰিয়ক আৰু উৎপাদিত পদাৰ্থ চিনাক্ত কৰিবলৈ।
d) প্ৰতিক্ৰিয়াৰ ৰঙৰ পূৰ্বানুমান কৰিবলৈ।
উত্তৰ: b) ভৰকৰ সংৰক্ষণৰ নিয়ম পালন কৰিবলৈ।
Long Answer Questions (LAQs)
প্ৰশ্ন: তামাৰ পৰিশোধন প্ৰক্ৰিয়া সঠিকভাৱে ক’ন কোনটো চিত্ৰৰ দ্বাৰা প্ৰতিনিধিত্ব কৰা হৈছে?
a) বৈদ্যুতিক পৰিশোধনৰ চিত্ৰ।
b) ভগ্নাংশীয় পাতনৰ চিত্ৰ।
c) প্ৰশোধনৰ চিত্ৰ।
d) বিস্ফোৰক ভঁৰালৰ প্ৰক্ৰিয়াৰ চিত্ৰ।
উত্তৰ: a) বৈদ্যুতিক পৰিশোধনৰ চিত্ৰ।
Assertion and Reason (A&R) Questions
প্ৰশ্ন:
Assertion: কাচফল ফটো গ্ৰহণত ৰূপব্ৰোমাইড ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
Reason: পোহৰে ৰূপব্ৰোমাইডৰ বিষ্লেষণৰ বাবে শক্তি যোগান ধৰে।
a) Assertion আৰু Reason দুয়োটাই সঁচা আৰু Reason-এ Assertion ব্যাখ্যা কৰে।
b) Assertion আৰু Reason দুয়োটাই সঁচা, কিন্তু Reason-এ Assertion ব্যাখ্যা নকৰে।
c) Assertion সঁচা, কিন্তু Reason মিছা।
d) Assertion আৰু Reason দুয়োটাই মিছা।
উত্তৰ: a) Assertion আৰু Reason দুয়োটাই সঁচা আৰু Reason-এ Assertion ব্যাখ্যা কৰে।
Case-Based Questions
প্ৰশ্ন: এজন ছাত্ৰে এক টোপ পোহৰৰ তলত আৰু আনটো অন্ধকাৰত ৪৮ ঘণ্টা ৰাখি ফটোসিন্থেছিছৰ অধ্যয়ন কৰে।
Q1: ফটোসিন্থেছিছৰ সময়ত ক’ত গেছ মুকলি হয়?
a) অক্সিজেন
b) কাৰ্বন ডাইঅক্সাইড
c) নাইট্ৰ’জেন
d) হাইড্ৰজেন
উত্তৰ: a) অক্সিজেন
Q2: এই পৰীক্ষাত অন্ধকাৰত থকা গছটো কিয় গুৰুত্বপূৰ্ণ?
a) গছৰ বৃদ্ধি পৰ্যবেক্ষণ কৰিবলৈ।
b) দেখুৱাবৰ বাবে যে ফটোসিন্থেছিছৰ বাবে পোহৰ প্ৰয়োজন।
c) অক্সিজেনৰ উপাদান মাপিবলৈ।
d) তাপ নিয়ন্ত্ৰণ কৰিবলৈ।
উত্তৰ: b) দেখুৱাবৰ বাবে যে ফটোসিন্থেছিছৰ বাবে পোহৰ প্ৰয়োজন।
Diagram-Based Questions
প্ৰশ্ন: হৃদয়ৰ চিত্ৰত "A" বুলি চিহ্নিত অংশটো চিনাক্ত কৰক।
a) সোঁ অলিন্দ
b) বাওঁ নিলয়
c) মহাধমনী
d) ফুসফুসৰ শিৰা
উত্তৰ: c) মহাধমনী
প্ৰশ্ন: পাতৰ আড়ষা বিভাজনৰ চিত্ৰত কোনটো প্ৰক্ৰিয়া দেখুওৱা হৈছে?
a) শ্বসন
b) বাষ্পীভৱন
c) ফটোসিন্থেছিছ
d) প্ৰ’টিন সংশ্লেষণ
উত্তৰ: b) বাষ্পীভৱন
Fill-in-the-Blanks
প্ৰশ্ন: দ্ৰৱীভূত H₂SO₄-এ জিংকৰ সৈতে প্ৰতিক্ৰিয়া কৰিলে মুকলি হোৱা গেছটো হৈছে ______।
a) অক্সিজেন
b) কাৰ্বন ডাইঅক্সাইড
c) হাইড্ৰজেন
d) নাইট্ৰ’জেন
উত্তৰ: c) হাইড্ৰজেন
প্ৰশ্ন: ইথানলত থকা কাৰ্যকৰী গোটটো হৈছে ______।
a) –COOH
b) –CHO
c) –OH
d) –CO
উত্তৰ: c) –OH
Match the Following
প্ৰশ্ন: তলৰ প্ৰতিক্ৰিয়াবোৰৰ সৈতে তাৰ প্ৰকাৰ মিলাওক।
Column A | Column B
A. দহন → ১. O₂ৰ উপস্থিতিত জ্বলা।
B. প্ৰশমনৰ বিক্ৰিয়া → ২. অম্ল + ক্ষাৰ → লৱণ + পানী।
C. বিষ্লেষণ → ৩. সহজ পদাৰ্থত বিভাজন।
a) A-2, B-1, C-3
b) A-1, B-3, C-2
c) A-1, B-2, C-3
d) A-3, B-2, C-1
উত্তৰ: c) A-1, B-2, C-3
True/False Questions
প্ৰশ্ন: লোহাৰ খৰলনৰ প্ৰতিক্ৰিয়া এটা উষ্মাৰোহী বিক্ৰিয়া। (True/False)
উত্তৰ: False
প্ৰশ্ন: মিথেনৰ আণৱিক সূত্ৰ CH₄। (True/False)
উত্তৰ: True
Short Answer Questions (SAQs)
प्रश्न: रासायनिक समीकरण को संतुलित करना क्यों आवश्यक है?
a) समीकरण को सुंदर दिखाने के लिए।
b) द्रव्य संरक्षण के नियम का पालन करने के लिए।
c) अभिकारकों और उत्पादों की पहचान करने के लिए।
d) प्रतिक्रिया के रंग का अनुमान लगाने के लिए।
उत्तर: b) द्रव्य संरक्षण के नियम का पालन करने के लिए।
Long Answer Questions (LAQs)
प्रश्न: तांबे को परिष्कृत करने की प्रक्रिया को सही ढंग से कौन सा चित्र प्रदर्शित करता है?
a) इलेक्ट्रोलाइटिक परिशोधन का चित्र।
b) अंशीय आसवन का चित्र।
c) निस्पंदन का चित्र।
d) ब्लास्ट फर्नेस प्रक्रिया का चित्र।
उत्तर: a) इलेक्ट्रोलाइटिक परिशोधन का चित्र।
Assertion and Reason (A&R) Questions
प्रश्न:
Assertion: सिल्वर ब्रोमाइड का उपयोग श्वेत-श्याम फोटोग्राफी में किया जाता है।
Reason: प्रकाश सिल्वर ब्रोमाइड के विघटन के लिए ऊर्जा प्रदान करता है।
a) Assertion और Reason दोनों सही हैं, और Reason, Assertion की व्याख्या करता है।
b) Assertion और Reason दोनों सही हैं, लेकिन Reason, Assertion की व्याख्या नहीं करता।
c) Assertion सही है, लेकिन Reason गलत है।
d) Assertion और Reason दोनों गलत हैं।
उत्तर: a) Assertion और Reason दोनों सही हैं, और Reason, Assertion की व्याख्या करता है।
Case-Based Questions
प्रश्न: एक छात्र ने एक गमले वाले पौधे को धूप में और दूसरे को अंधेरे में 48 घंटों के लिए रखा, ताकि प्रकाश संश्लेषण का अध्ययन किया जा सके।
Q1: प्रकाश संश्लेषण के दौरान कौन सी गैस निकलती है?
a) ऑक्सीजन
b) कार्बन डाइऑक्साइड
c) नाइट्रोजन
d) हाइड्रोजन
उत्तर: a) ऑक्सीजन
Q2: इस प्रयोग में अंधेरे में रखा पौधा क्यों महत्वपूर्ण है?
a) पौधे की वृद्धि को देखने के लिए।
b) यह दिखाने के लिए कि प्रकाश संश्लेषण के लिए प्रकाश आवश्यक है।
c) ऑक्सीजन की मात्रा को मापने के लिए।
d) तापमान को नियंत्रित करने के लिए।
उत्तर: b) यह दिखाने के लिए कि प्रकाश संश्लेषण के लिए प्रकाश आवश्यक है।
Diagram-Based Questions
प्रश्न: हृदय के चित्र में "A" द्वारा दर्शाए गए भाग की पहचान करें।
a) दाहिना आलिंद
b) बायां निलय
c) महाधमनी
d) फुफ्फुसीय शिरा
उत्तर: c) महाधमनी
प्रश्न: पत्ती के क्रॉस सेक्शन के चित्र में कौन सी प्रक्रिया दिखाई गई है?
a) श्वसन
b) वाष्पोत्सर्जन
c) प्रकाश संश्लेषण
d) प्रोटीन संश्लेषण
उत्तर: b) वाष्पोत्सर्जन
Fill-in-the-Blanks
प्रश्न: जब पतला H₂SO₄ जिंक के साथ प्रतिक्रिया करता है, तो निकलने वाली गैस ______ होती है।
a) ऑक्सीजन
b) कार्बन डाइऑक्साइड
c) हाइड्रोजन
d) नाइट्रोजन
उत्तर: c) हाइड्रोजन
प्रश्न: एथेनॉल में मौजूद कार्यात्मक समूह ______ है।
a) –COOH
b) –CHO
c) –OH
d) –CO
उत्तर: c) –OH
Match the Following
प्रश्न: निम्नलिखित प्रतिक्रियाओं को उनके प्रकार से मिलाएं।
Column A | Column B
A. दहन → १. O₂ की उपस्थिति में जलना।
B. उदासीनता → २. अम्ल + क्षार → लवण + पानी।
C. अपघटन → ३. सरल पदार्थों में टूटना।
a) A-2, B-1, C-3
b) A-1, B-3, C-2
c) A-1, B-2, C-3
d) A-3, B-2, C-1
उत्तर: c) A-1, B-2, C-3
True/False Questions
प्रश्न: लोहे का जंग लगना एक उष्माशोषी प्रतिक्रिया है। (सही/गलत)
उत्तर: गलत
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
MCQ of Class 10th Science: NCERT Hindi Medium, English Medium, Bengali Medium, Assamese Medium for CBSE and State Boards
Preparing for the Class 10th Science exam can be a daunting task, especially when it comes to mastering multiple-choice questions (MCQs). Whether you're studying in Hindi, English, Bengali, or Assamese medium, this guide provides you with a comprehensive approach to excel in MCQs for CBSE and all state boards. These MCQs are also crucial for various competitive exams like NTSE, Olympiads, and state scholarship tests.
Why Focus on MCQs?
High Weightage: MCQs often form a significant portion of the Class 10th Science exam.
Competitive Edge: Most entrance exams and scholarships include MCQs to test conceptual understanding.
Efficiency: Solving MCQs enhances time management and quick decision-making skills.
High Weightage: MCQs often form a significant portion of the Class 10th Science exam.
Competitive Edge: Most entrance exams and scholarships include MCQs to test conceptual understanding.
Efficiency: Solving MCQs enhances time management and quick decision-making skills.
Key Topics Covered in Class 10 Science MCQs
Here are some important chapters and topics to focus on:
Here are some important chapters and topics to focus on:
Physics
Light - Reflection and Refraction: Lenses, mirrors, and ray diagrams.
Electricity: Ohm's Law, resistors in series and parallel, and power calculations.
Magnetic Effects of Electric Current: Electromagnetic induction and magnetic field lines.
Sources of Energy: Renewable and non-renewable energy sources.
Light - Reflection and Refraction: Lenses, mirrors, and ray diagrams.
Electricity: Ohm's Law, resistors in series and parallel, and power calculations.
Magnetic Effects of Electric Current: Electromagnetic induction and magnetic field lines.
Sources of Energy: Renewable and non-renewable energy sources.
Chemistry
Chemical Reactions and Equations: Types of reactions and balancing equations.
Acids, Bases, and Salts: pH scale, common salts, and their properties.
Metals and Non-Metals: Properties, reactions, and uses.
Carbon and Its Compounds: Functional groups and nomenclature.
Chemical Reactions and Equations: Types of reactions and balancing equations.
Acids, Bases, and Salts: pH scale, common salts, and their properties.
Metals and Non-Metals: Properties, reactions, and uses.
Carbon and Its Compounds: Functional groups and nomenclature.
Biology
Life Processes: Nutrition, respiration, excretion, and transportation.
Control and Coordination: Nervous system and hormonal coordination.
Reproduction: Asexual and sexual reproduction in plants and animals.
Heredity and Evolution: Mendel’s laws and Darwin’s theory.
Life Processes: Nutrition, respiration, excretion, and transportation.
Control and Coordination: Nervous system and hormonal coordination.
Reproduction: Asexual and sexual reproduction in plants and animals.
Heredity and Evolution: Mendel’s laws and Darwin’s theory.
MCQs for Competitive Exams
NTSE: Focus on critical thinking-based MCQs.
Olympiads: Emphasize conceptual depth in Physics, Chemistry, and Biology.
State-Level Scholarship Exams: Practice questions tailored to the respective state board syllabus.
NTSE: Focus on critical thinking-based MCQs.
Olympiads: Emphasize conceptual depth in Physics, Chemistry, and Biology.
State-Level Scholarship Exams: Practice questions tailored to the respective state board syllabus.
MCQ Preparation Tips
Understand the Syllabus: Be thorough with the NCERT textbook and state board materials.
Practice Regularly: Solve chapter-wise MCQs after completing each topic.
Mock Tests: Take full-length tests to improve speed and accuracy.
Use Previous Year Papers: Analyze trends and frequently asked questions.
Focus on Diagrams and Tables: Many MCQs are based on diagrams, equations, or data from tables.
Understand the Syllabus: Be thorough with the NCERT textbook and state board materials.
Practice Regularly: Solve chapter-wise MCQs after completing each topic.
Mock Tests: Take full-length tests to improve speed and accuracy.
Use Previous Year Papers: Analyze trends and frequently asked questions.
Focus on Diagrams and Tables: Many MCQs are based on diagrams, equations, or data from tables.
Resources for Class 10 Science MCQs
NCERT-Based Resources:
Chapter-end exercises in NCERT books.
Exemplar problems.
Chapter-end exercises in NCERT books.
Exemplar problems.
Language-Specific Materials:
Hindi Medium: Reference books like “NCERT Science Made Easy” for Hindi medium.
Bengali Medium: Practice papers aligned with West Bengal board.
Assamese Medium: Supplementary materials provided by SEBA.
Hindi Medium: Reference books like “NCERT Science Made Easy” for Hindi medium.
Bengali Medium: Practice papers aligned with West Bengal board.
Assamese Medium: Supplementary materials provided by SEBA.
Online Resources:
Websites offering free MCQ quizzes and PDFs.
Mobile apps tailored for Class 10 Science practice.
Websites offering free MCQ quizzes and PDFs.
Mobile apps tailored for Class 10 Science practice.
Importance of Language-Specific Content
Studying in your preferred medium ensures better understanding and retention. Students from Hindi, Bengali, and Assamese mediums should focus on localized resources while aligning with CBSE patterns for competitive exams.
Studying in your preferred medium ensures better understanding and retention. Students from Hindi, Bengali, and Assamese mediums should focus on localized resources while aligning with CBSE patterns for competitive exams.
Conclusion
Mastering MCQs for Class 10th Science is not just about rote learning but understanding concepts deeply. With the right resources and consistent practice, you can excel in your board exams and ace competitive tests. Whether you’re studying in Hindi, English, Bengali, or Assamese medium, start your preparation today and unlock your academic potential!
Mastering MCQs for Class 10th Science is not just about rote learning but understanding concepts deeply. With the right resources and consistent practice, you can excel in your board exams and ace competitive tests. Whether you’re studying in Hindi, English, Bengali, or Assamese medium, start your preparation today and unlock your academic potential!
No comments:
Post a Comment